VNHN - Hẹn gặp anh ngay tại văn phòng làm việc ngay ngắn trong khuôn viên tòa nhà mới khang trang, hiện đại của Học viện Quân y, Bộ Quốc phòng, Đại tá, TS. Hoàng Anh Tuấn đã tiếp đón tôi với vẻ chân tình, niềm nở như hai người bạn lâu ngày gặp lại. Vừa trò chuyện, hàn huyên, tôi thêm cảm nhận và khâm phục chặng đường thầm lặng, ý nghĩa, cao cả mà vị Đại tá tâm huyết, nhiệt thành ấy đã đi qua.
Đại tá - Tiến sĩ Hoàng Anh Tuấn
Còn nhớ thời điểm khi ấy, vào tháng 10/1990, chàng sĩ quan trẻ Hoàng Anh Tuấn với bao hoài bão, dự định lớn lao đã tốt nghiệp hệ ĐH Học viện Quân y với khát vọng đóng góp cho sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe quân đội, nhân dân đất nước. Nhận công tác làm bác sĩ điều trị ở Đại đội 24, Trung đoàn 148, Sư đoàn 316, Quân khu 2, khi được đơn vị cử đi làm nghiên cứu sinh ở Học viện Quân y, Hoàng Anh Tuấn lại dành một niềm đam mê đặc biệt với đề tài độc học. Cơ duyên dẫn anh đến với con đường này bắt đầu từ nỗi sợ... rắn. Sợ rắn nhưng trong một cuộc diễn tập tổng hợp cuối năm cùng đơn vị, Hoàng Anh Tuấn lại hành quân đêm qua nhiều khu vực rừng núi của các tỉnh Tây Bắc với rất nhiều cảnh báo về nguy cơ bị rắn cắn. Để dẹp tan nỗi sợ hãi đó, anh quyết định hướng nghiên cứu của mình về các loài rắn độc và cách xử lý. Từ những tìm hiểu bước đầu, anh lại hướng sang nghiên cứu về các loại chất độc quân sự. Lúc bấy giờ, nghiên cứu về chất độc quân sự thiếu thốn tài liệu và cũng là lĩnh vực “khô, khó, khổ” của ngành quân y, rất ít người tham gia. Nhìn lại chặng đường gần 20 năm đã qua, anh vẫn thầm lặng chuyên sâu vào lĩnh vực này và đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Miệt mài nghiên cứu nhiều năm liền, TS. Hoàng Anh Tuấn đã dành nhiều thời gian lăn lộn ở trại ngựa để lấy máu ngựa bào chế huyết thanh kháng độc. Anh bảo, từ nỗi sợ rắn khi tham gia những cuộc diễn tập trên địa hình rừng núi, anh đi sâu tìm hiểu mới thấy đây là một khoảng trống lớn của ngành y tế Việt Nam. Ở một đất nước nhiệt đới như Việt Nam nhưng hiện chúng ta chưa có đủ thuốc đặc trị rắn cắn. Bộ đội, nhân dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn mỗi khi gặp tình huống vẫn còn dựa nhiều vào những bài thuốc dân gian, những “ông lang gia truyền” là chính.Không chỉ tâm huyết với các đề tài nghiên cứu đánh giá độc tính của các chất độc quân sự, dân sự và xây dựng các biện pháp dự phòng, điều trị nhiễm độc quân sự, dân sự, tìm tòi sản xuất các loại thuốc chống độc đặc hiệu cho việc điều trị nhiễm độc các chất độc quân sự, TS. Hoàng Anh Tuấn còn rất quan tâm đến việc điều trị nhiễm độc các chất độc có nguồn gốc từ động vật và thực vật. Điều này không chỉ có giá trị đối với chăm sóc sức khỏe bộ đội mà đặc biệt quý đối với đồng bào các vùng miền núi, biên giới. Và rồi, đề tài “Nghiên cứu độc tố nấm mốc ở bánh ngô gây ngộ độc tại tỉnh Hà Giang” của anh được đánh giá là một đề tài xuất sắc. Bên cạnh đó, anh cũng đã tiến hành bắt tay nghiên cứu từ khi đọc được tin trên báo chí về một số đồng bào thiểu số bị thiệt mạng khi ăn bánh ngô có nấm mốc. Đến nay, nhiều địa phương khác như Cao Bằng, Bắc Kạn, Vĩnh Phúc đã và đang mời anh chủ trì nghiên cứu các giải pháp cấp cứu, điều trị ngộ độc do các loại nấm độc thường gặp gây ra trên địa bàn.
Đại tá, TS. Hoàng Anh Tuấn phát biểu tại chuyến tập huấn cho cán bộ y tế của tỉnh Vĩnh Phúc về phòng chống Nấm độc - Thực vật độc.
Nhâm nhi chén trà ấm nóng, Đại tá, TS. Hoàng Anh Tuấn chia sẻ cùng tôi về niềm vui, niềm tự hào về những dự án quan trọng trong năm qua mà anh đã triển khai thành công. Tiêu biểu trong đó, phải kể đến dự án nghiên cứu, sản xuất thuốc chống độc đặc hiệu các loại chất độc quân sự và các biện pháp tiêu độc, tẩy xạ khi có chiến tranh, sự cố hóa học hoặc hạt nhân. Một điều thật trân quý ở người thầy thuốc quân y nhiệt huyết ấy, là mặc dù rất bận rộn với vai trò quản lý bộ môn, cũng như sự nghiệp nghiên cứu khoa học vinh quang, anh vẫn luôn dành nhiều thời gian, tâm huyết cho công tác đào tạo. Đến nay, nhiều học viên sau đại học do anh hướng dẫn cũng đề xuất rất nhiều đề tài, hướng nghiên cứu sát với thực tiễn. Đồng thời, TS. Hoàng Anh Tuấn đã xuất bản 2 cuốn sách, làm chủ nhiệm hoặc tham gia 21 chương trình, đề tài nghiên cứu khoa học, công bố 52 bài báo khoa học quan trọng, tiêu biểu như “Tổn thương do vũ khí phóng xạ và biện pháp phòng, chống”, “Hướng dẫn xử trí cấp cứu rắn độc cắn”, “Nghiên cứu đặc điểm sinh học, độc tính cấp và đề xuất biện pháp dự phòng, cấp cứu, điều trị ngộ độc một số loài thực vật độc, nấm độc thường gặp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc”… Đặc biệt, trong năm 2018, anh đã có 2 bài báo được đăng trên các Tạp chí quốc tế.
Trên cơ sở kết quả của đề tài nghiên cứu về thực vật độc, nấm độc TS Tuấn đã biên soạn cuốn tài liệu “Ngộc độc nấm độc, thực vật độc biện pháp cấp cứu và điều trị dự phòng” đồng thời tổ chức tập huấn phòng chống ngộ độc nấm độc thực vật độc, nấm độc cho các bác sỹ của ngành y tế tỉnh Vĩnh Phúc. Lớp tập huấn đã thu được kết quả tốt được các đồng nghiệp đánh giá cao. Từ thực tế ở các địa phương, anh còn đang ấp ủ một dự án lớn là “xây dựng bản đồ kỹ thuật số các loại thực vật độc trên địa bàn miền núi Việt Nam”. Trên thực tế, anh đã xây dựng bản đồ kỹ thuật số về các loại thực vật độc cho một số tỉnh miền núi phía Bắc, để từ đó có giải pháp dự phòng căn cơ cho nhân dân trên địa bàn. Với mong muốn có thể áp dụng những đề tài của mình phổ rộng trên khắp cả nước, từ đầu năm 2019 đến nay, TS. Hoàng Anh Tuấn đã tham gia nhiều chuyến công tác, phổ biến kiến thức về độc học và phòng nguyên quân sự cho cán bộ chiến sỹ cũng như để thực hiện thêm nhiều những công trình nghiên cứu khoa học quan trọng tiếp theo tại nhiều đơn vị quân đội ở các tỉnh, thành trên khắp mọi miền Tổ quốc như: Hà Giang, Lào Cai, Hòa Bình, Đà Nẵng, Cần Thơ, Bình Định, An Giang, Tây Ninh, Tp. Hồ Chí Minh, Gia Lai, Kon Tum, Bình Dương, Đồng Nai…
Ghi nhận những đóng góp, cống hiến đầy tự hào, ý nghĩa xuyên suốt chặng đường sự nghiệp vẻ vang, thầm lặng mà cao quý đã qua của anh, Đại tá, TS. Hoàng Anh Tuấn đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng tiêu biểu như: Huy chương Quân kỳ Quyết thắng, Danh hiệu Chiến sỹ Thi đua, Bằng khen của Bộ Quốc phòng, Bằng khen của Học viện Quân y, Bằng khen của một số đơn vị Quân đội và địa phương như: Quân khu II, Hòa Bình, Hà Giang…cùng nhiều Bằng khen, Giấy khen ý nghĩa khác.
