Sáng 15/10/2021, tại Hà Nội, Bộ TT&TT đã tổ chức Hội nghị giao ban quản lý nhà nước Quý III/2021 với các đối tượng quản lý. Hội nghị được tổ chức trực tuyến tại 12 điểm cầu. Đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ TT&TT kiêm Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số chủ trì Hội nghị. Hội nghị có sự tham dự của các đồng chí Thứ trưởng Bộ TT&TT; các đồng chí đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ, Đơn vị thuộc Bộ TT&TT; đại diện một số Doanh nghiệp, Hiệp hội trong ngành TT&TT và một số cơ quan báo chí Trung ương.
Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng chủ trì Hội nghị
Những sự kiện và kết quả nổi bật
Theo báo cáo của Văn phòng Bộ tại Hội nghị, một sự kiện nổi bật vừa diễn ra trong tháng 10 là việc Bộ TT&TT đã phối hợp với Liên minh Viễn thông Quốc tế ITU tổ chức thành công sự kiện quy mô toàn cầu: Hội nghị và Triển lãm Thế giới số 2021 (ITU Digital World 2021) trực tuyến, trên nền tảng số do Việt Nam xây dựng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu khai mạc. Đây là sự kiện ICT lớn nhất thế giới với sự tham dự của Tổng Thư ký ITU, Phó Thủ tướng Moldova, 32 Bộ trưởng, 08 Thứ trưởng và 2.380 đại biểu đến từ 159 quốc gia. Đây là lần thứ hai Việt Nam đăng cai tổ chức sự kiện này, liên tiếp trong hai năm 2020 và năm 2021. Sự kiện đã thu hút 160 nghìn khách thăm quan.
Quý III/2021 là khoảng thời gian biến thể Delta bùng phát mạnh tại nhiều địa phương, tình hình dịch bệnh phức tạp, nhiều tỉnh thành phải áp dụng các biện pháp giãn cách, siết chặt. Chính trong thời gian này, ngành ICT với các doanh nghiệp Bưu chính, Viễn thông, CNTT lớn đã đứng lên gánh lấy trọng trách, trách nhiệm với đất nước.
Hai doanh nghiệp bưu chính VNPost và Viettel Post đã nỗ lực duy trì hoạt động logistics, chuyển phát hàng hóa thiết yếu trong điều kiện các hãng vận tải, xe ôm công nghệ bị đứt gãy vì Covid. Các doanh nghiệp bưu chính đã thiết lập 4.162 điểm cung ứng hàng hóa thiết yếu; cung cấp 77.254 tấn hàng hóa (1.274 tỷ đồng); vận chuyển 7.415 tấn hàng hóa theo chỉ đạo của Chính quyền các tỉnh/TP đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg.
Bộ TT&TT đã chỉ đạo các doanh nghiệp bưu chính lớn thực hiện Chương trình “Tấm lòng mùa dịch, san sẻ yêu thương” trị giá 160 tỷ với đối tượng thụ hưởng là người nghèo, vô gia cư, lao động tự do, người có hoàn cảnh khó khăn, không có giấy tờ, bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, chưa tiếp cận được gói hỗ trợ của Thành phố HCM; Chương trình chung tay vì cộng đồng phát miễn phí 1.239 tấn lương thực (trị giá 29,5 tỷ đồng) đến 661 nghìn người dân tại một số tỉnh phía Nam thực hiện giãn cách (tính đến ngày 18/8/2021).
Ghi nhận của quốc tế đối với sự tăng trưởng của ngành Bưu chính Việt Nam, ngày 9/10/2021, tại Lễ kỷ niệm Ngày Bưu chính thế giới, UPU đã công bố xếp hạng Bưu chính các nước, thứ hạng Bưu chính Việt Nam đã tăng 2 bậc (từ 49 lên 47/168 quốc gia).
Đại dịch Covid-19 khiến nhiều tỉnh, thành phải thực hiện giãn cách, các trường học phải chuyển sang chế độ học trực tuyến. Sẽ không thể học từ xa, học trực tuyến nếu không có máy tính, thiết bị di động, không có đường truyền Internet tốt. Đây là thách thức với nhiều học sinh đến từ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc ưu tiên nguồn lực hỗ trợ học sinh khó khăn không có phương tiện học tập trực tuyến, bảo đảm công bằng trong phương thức tiếp cận dạy và học mới, qua đó thúc đẩy phát triển xã hội số, Bộ TT&TT đã phối hợp với Bộ GDĐT tổ chức Lễ phát động chương trình “Sóng và máy tính cho em”: ủng hộ tổng số tiền khoảng 2.500 tỷ đồng, tương đương 1 triệu chiếc máy tính; trong năm 2021 sẽ giải quyết triệt để khoảng 2.000 điểm lõm sóng cuối cùng cho toàn dân được phủ sóng viễn thông và Internet.
Trước đó, hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ người dân trong đợt bùng phát dịch lần thứ 4, gói hỗ trợ dịch vụ viễn thông lên tới gần 10.000 tỷ đồng của các doanh nghiệp viễn thông đã hỗ trợ thiết thực cho người dân sử dụng dịch vụ viễn thông trong hoàn cảnh nhiều trường hợp, liên lạc viễn thông và Internet là cách thức duy nhất để kết nối hỗ trợ người dân.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ TT&TT cùng Bộ Y tế đã chỉ đạo hoàn thành lắp đặt hệ thống khám chữa bệnh từ xa cho 328 cơ sở y tế tuyến huyện tại 47 tỉnh, thành phố, đảm bảo 100% các Trung tâm tuyến huyện được kết nối với các bệnh viện Trung ương, góp phần xóa nhòa giới hạn giữa các tuyến, xử lý các ca bệnh khó. Thủ tướng Chính phủ đã tham dự và chứng kiến lễ ra mắt Trung tâm công nghệ phòng chống Covid-19 quốc gia.
Một sự kiện chưa từng có, kỷ lục về thời gian hoàn thành đó là chỉ trong 2,5 ngày sau khi nhận chỉ đạo đột xuất của Thủ tướng Chính phủ, Bộ TT&TT đã tập trung chỉ đạo thiết lập Trung tâm chỉ huy và kiểm tra trực tuyến công tác phòng chống dịch ngay tại phòng làm việc của Thủ tướng đến 2.594 điểm cầu tại xã, phường ở 19 tỉnh, thành phố phía Nam đang thực hiện dãn cách theo chỉ thị 16. Sau đó hệ thống đã được kết nối tới toàn bộ gần 11.000 xã, phường trong cả nước phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng.
Trong lĩnh vực ứng dụng CNTT, Chính phủ đã kiện toàn và đổi tên Uỷ ban quốc gia về Chính phủ điện tử thành Uỷ ban quốc gia về Chuyển đổi số (CĐS), thúc đẩy tiến trình CĐS quốc gia, gắn kết chặt chẽ với CCHC; xây dựng, phát triển CPĐT, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm Chủ tịch UBQG về CĐS. Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng làm Phó Chủ tịch Ủy ban.
Về an toàn an ninh mạng, Việt Nam đã đạt được những bước tiến vượt bậc, đạt vị trí thứ 25/194 quốc gia, vùng lãnh thổ (xếp hạng GCI của ITU) về chỉ số an toàn thông tin toàn cầu, tăng 25 bậc trong vòng 2 năm.
Ngành Công nghiệp ICT được dự báo có thể đạt được mục tiêu tốc độ tăng trưởng gấp 2-3 lần tốc độ tăng trưởng GDP trong năm 2021.
Thời gian qua, các cơ quan báo chí đã tập trung tuyên truyền các nội dung phòng, chống dịch theo kế hoạch cụ thể hàng tuần của Tiểu ban Truyền thông – Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch covid-19, bám sát tình hình, diễn biến dịch trong cả nước và của các địa phương. Báo chí đã không chỉ chủ động đưa tin, bài liên quan đến công tác phòng, chống dịch; thông tin về chính sách hỗ trợ của Chính phủ trong công tác phòng, chống dịch COVID-19; các hướng dẫn phòng, chống dịch cho người dân;... mà còn trở thành lực lượng trực tiếp trên tuyến đầu tham gia chống dịch. Các đài PTTH cũng đã chủ động sản xuất các chương trình học tập trực tuyến, đào tạo từ xa để hỗ trợ công tác giáo dục trong tình trạng cách ly, góp phần vào thành tích chung của xã hội trong công tác phòng, chống dịch bệnh.
Cũng tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo Vụ Hợp tác quốc tế, Cục Bưu điện Trung ương, Cục Viễn thông, Vụ CNTT đã báo cáo kết quả triển khai một số nhiệm vụ quan trọng được giao, gồm: Triển lãm thế giới số và Hội nghị Bộ trưởng ITU, Hệ thống truyền hình hội nghị phục vụ, Chương trình "Sóng và máy tính cho em", Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp ngành Thông tin và Truyền thông.
Ngoài ra, đại diện một số doanh nghiệp như VCCorp, CMC, Viettel, Nhà xuất bản Trẻ … cũng có một số đề xuất, kiến nghị với Bộ về những khó khăn, vướng mắc gặp phải về cơ chế chính sách, hoạt động kinh doanh và đã được Bộ trưởng, đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ liên quan trả lời trực tiếp ngay tại Hội nghị.
Covid là đột biến nhưng là cơ hội cho sự phát triển đột phá
Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, tình hình nổi bật nhất trong Quý III vừa qua là ảnh hưởng rộng lớn của đợt dịch covid-19 thứ 4 với biến chủng Delta bùng phát mạnh nhất tại Việt Nam. Đây là thời kỳ căng thẳng nhất, đã gây ra những thiệt hại to lớn cho đất nước, cho phát triển kinh tế xã hội và cho từng người dân. Đến nay, tâm dịch đã dần được kiểm soát. Số ca bệnh nặng, ca tử vong đều giảm sâu. Với chiến lược vaccine thần tốc, có thể nói, về cơ bản Việt Nam đã đi qua đợt dịch thứ 4. Chúng ta đã trưởng thành hơn, học hỏi được nhiều hơn. Những kinh nghiệm có được rất quan trọng, giúp chúng ta có khả năng chống dịch tốt hơn, tự tin hơn để ngăn chặn, xử lý tốt hơn nếu có bùng phát mới.
Tuy nhiên, chúng ta cần nhìn đại dịch covid theo một góc nhìn mới, coi đây là điểm sáng, cơ hội để phát triển, để bật lên và tiến về phía trước. Vào lúc này, đất nước, người dân cần một niềm tin để mạnh mẽ vươn lên. Đây chính là nhiệm vụ, là trọng trách của báo chí, truyền thông. Báo chí phải thổi bùng lên khát vọng phát triển đất nước, cần viết nhiều hơn nữa về những cơ hội do Covid mang lại để các địa phương, người dân tận dụng những cơ hội này phát triển.
Đại dịch Covid cũng giúp chúng ta nhìn thấy những thách thức do toàn cầu hóa đem lại. Bài học rút ra là: Cần phải coi trọng thị trường trong nước, coi trọng sự tự cường, phải coi y tế là trụ cột, đặc biệt cần đầu tư nhiều hơn cho y tế cơ sở. Gần đây, Chính phủ nói nhiều đến việc phát triển ngành công nghiệp dược, trang thiết bị y tế để chúng ta có thể tiến tới tự chủ về dược phẩm, thiết bị y tế và vaccine.
Trong dịch covid vừa qua, Đảng và Nhà nước đánh giá ngành TT&TT có những đóng góp chung vào thành công của đất nước. Công thức phòng, chống dịch được phát triển từ 5K chuyển thành 5K+ vaccine + công nghệ + ý thức người dân. Trong bốn thành phần này, hai thành phần là của ngành TT&TT. Công nghệ thì chủ yếu là công nghệ thông tin, còn ý thức người dân là do báo chí tạo ra.
Chưa bao giờ chính quyền các cấp và người dân nhận thức rõ về vai trò quan trọng của CNTT và báo chí truyền thông như hiện nay. Vì chúng ta ra tuyến đầu nên những vấn đề của Ngành chúng ta bộc lộ rõ ràng hơn. Và chính sự bộc lộ này lại là động lực để chúng ta phát triển.
Bộ trưởng đã thẳng thắn nhìn nhận những vấn đề còn tồn tại trong các lĩnh vực của Ngành thời gian qua.
Covid bùng phát trên diện rộng là vấn đề chưa từng có tiền lệ, khó dự đoán, đụng chạm đến hàng chục triệu người dân. Trong khi đó, kinh nghiệm về truyền thông của nhiều bộ ngành, địa phương lại chưa nhiều. Do đó, các vấn đề phát sinh liên quan đến truyền thông là điều dễ hiểu, khó tránh khỏi.
Truyền thông có lúc còn thiếu chủ động, thiếu chuẩn bị trước; có lúc, có nơi thiếu thống nhất. Các văn bản điều hành của chính quyền lẽ ra phải được chuyển thành ngôn ngữ của truyền thông đại chúng thì chúng ta lại bê nguyên văn vào tin bài, tạo ra sự khó hiểu cho công chúng. Cũng có lúc chưa cân bằng về thông tin chống dịch và thông tin phát triển kinh tế.
Liên quan đến các tin tức về chống dịch, báo chí nhiều khi mới chỉ dừng lại ở việc đưa tin về chống dịch, mà thiếu những bài phân tích hay, truyền cảm hứng, có giá trị; đồng thời cũng thiếu các bài nói về kinh nghiệm tốt của các địa phương, của các quốc gia trên thế giới để tham khảo, để học tập và để khích lệ.
Đối với lĩnh vực CNTT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhận định, Bộ TT&TT được giao xây dựng phần mềm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19. Tuy nhiên, những phần mềm này vẫn còn nhiều lỗi. Dù đã phát hiện những lỗi này ngay từ đầu, nhưng không kiên quyết yêu cầu doanh nghiệp phần mềm xử lý ngay, xử lý đến cùng. Phiên bản đầu của những phần mềm phục vụ phòng, chống dịch vẫn phức tạp, chưa thuận tiện cho người sử dụng. Tuy nhiên, cho đến hiện nay, phiên bản của những phần mềm này đã tốt hơn rất nhiều lần so với phiên bản đầu tiên. Điều đó chứng tỏ viết một phần mềm đơn giản, dễ sử dụng không hề là một việc dễ dàng. Làm phần mềm xuất sắc chưa phải là thói quen của người làm phần mềm Việt Nam, Bộ trưởng nhận định.
Cho đến nay, các phần mềm phục vụ phòng, chống dịch đã hoạt động tương đối tốt nhưng dữ liệu tiêm chủng vẫn còn sai sót do các cơ sở tiêm chủng tại các địa phương nhập liệu sai. Để giải quyết vấn đề này, ngày 16/10/2021, Bộ Y tế, Bộ Công an và Bộ TT&TT sẽ họp với các địa phương đến tuyến xã để quán triệt người dùng phần mềm quản lý tiêm chủng, đảm bảo dữ liệu chính xác, kịp thời, không bỏ sót.
Trước đó, ngày 14/10, Thủ tướng Chính phủ đã họp với Bộ TT&TT, Bộ Y tế, Bộ Công an thống nhất giải quyết các vấn đề liên quan đến công nghệ phòng, chống dịch và phải được xử lý xong trước ngày 20/10 với tiêu chí đặt sự an toàn, thuận tiện của người dân lên trên hết.
Đồng thời, ngày 18/10 tới đây, Bộ TT&TT sẽ công bố chương trình thường niên vinh danh những người phát hiện lỗi bảo mật cho các nền tảng số quốc gia. Hiện nay và sắp tới chúng ta có rất nhiều nền tảng số quốc gia liên quan đến cơ sở dữ liệu của hàng chục triệu người dân nên vấn đề an toàn, an ninh mạng cho những nền tảng số này đóng vai trò hết sức quan trọng.
Bộ trưởng đánh giá cao sự kiện Hội nghị và Triển lãm số 2021 được tổ chức thành công. Tổng Thư ký ITU kêu gọi các quốc gia học tập mô hình của Việt Nam và đề nghị Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm trong các phát biểu của ông tại phiên khai mạc cũng như tại Hội nghị bàn tròn Bộ trưởng. Bộ trưởng đã chỉ đạo các đơn vị liên quan truyền thông rộng rãi, chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam tới các nước và tổ chức quốc tế.
Đối với hệ thống truyền hình đến các xã, Bộ trưởng chỉ đạo, hệ thống này có 10.596 điểm kết nối được đến tất cả các xã trên toàn quốc phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng trong đại dịch Covid. Các đơn vị trong Ngành, các doanh nghiệp trong Ngành, các đơn vị báo chí, các Sở TT&TT hãy tận dụng tối đa hệ thống này, càng dùng nhiều càng tốt. VTV có thể sử dụng hệ thống này để tổ chức talkshow với chủ tịch xã, các Sở TT&TT có thể sử dụng để giao lưu với các tỉnh khác học hỏi kinh nghiệm, Bộ trưởng chỉ đạo.
Bộ trưởng chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ tập trung xây dựng phương án đấu giá các băng tần để triển khai dịch vụ di động 4G/5G, hoàn thiện kế hoạch triển khai 5G và xây dựng các yêu cầu triển khai mạng đối với cấp phép 5G phục vụ công tác đấu giá tần số vô tuyến điện. Đồng thời, tập trung chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông phủ sóng toàn bộ các điểm chưa kết nối Internet băng rộng trên toàn quốc.
Cũng tại Hội nghị, Bộ trưởng chỉ đạo các đồng chí Thứ trưởng Bộ TT&TT tổ chức các hội thảo sơ kết đánh giá lĩnh vực mình phụ trách trong 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh covid vừa qua, từ đó rút ra các bài học, kinh nghiệm và những cơ hội phát triển cho lĩnh vực của mình trong thời gian tới. “Bên cạnh những thách thức, khó khăn, những mất mát, thiệt hại, Covid-19 đem lại những điểm sáng, những cơ hội để phát triển, để bật lên, để tiến về phía trước. Nếu không tận dụng được những cơ hội ấy, khi covid qua đi, mất mát sẽ vẫn chỉ là mất mát mà thôi”, Bộ trưởng nhắn nhủ./.
