Anh làm việc với tinh thần hăng say, sáng tạo từ khối óc, trái tim của mình với bao công trình khoa học, bao sáng kiến bổ ích góp phần vào sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Dù đã nghỉ công tác quản lý nhà nước, hiện nay, anh là người sáng lập và là Chủ tịch Hội Tin học Y tế và kiêm nhiệm Phó Chủ tịch Hội Phục hồi chức năng Việt Nam; Phó Chủ tịch Hội Bác sĩ Gia đình Việt Nam.
Quả đúng những gì đồng nghiệp và các thế hệ học trò nói về TTND, PGS.TS Trần Quý Tường, khi anh dành cả cuộc đời gắn bó với ngành Y, với suy nghĩ giản đơn “luôn trăn trở và còn sức khỏe sẽ cống hiến với nghề” nên khi đã thôi quản lý, anh vẫn tiếp tục cống hiến trí tuệ cho công việc: Chủ tịch Hội Tin học Y tế. Anh là một thầy thuốc tâm, tài, tình, một nhà khoa học tràn đầy nhiệt huyết, một nhà giáo mẫn cán. Để rồi chúng tôi có duyên gặp anh vào một chiều đầu Xuân để viết tiếp câu chuyện nghề, tuyên truyền nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam.
Ngời sáng tấm lòng y đức
TTND, PGS.TS Trần Quý Tường từ nhỏ luôn được đánh giá là một người sống tình cảm, có hiếu với ông bà, bố mẹ. Anh được sinh trưởng trong một gia đình nền nếp, hiếu học tại xã Song Giang, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Nhâm nhi chén trà ấm đầu Xuân, anh tâm sự: “Sau khi tốt nghiệp cấp 3, mình vào trường ĐH Y Bắc Thái (nay là trường ĐH Y Dược - ĐH Thái Nguyên). Ngay từ thời sinh viên, năm thứ 5 mình đã được kết nạp Đảng. Sau đó, mình được bầu làm Ủy viên BCH TƯ Hội Sinh viên Việt Nam. Tốt nghiệp BSĐK với tấm bằng loại Giỏi, mình là một trong số ít người được giữ lại làm giảng viên của Bộ môn Nội, trường ĐH Y khoa Bắc Thái.”.
Là cán bộ nhiệt huyết trong từng công việc, anh vẫn tiếp tục học tập nâng cao kỹ năng chuyên môn. Năm 2002, anh đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ với đề tài: “Nghiên cứu hình thái và chức năng thất trái của bệnh nhân sau nhồi máu cơ tim bằng siêu âm tim - Doppler và xạ tâm thất ký” tại Học viện Quân Y.
Và rồi, anh bén duyên và chuyển công tác làm việc tại Bộ Y tế, là Thư ký cho Thứ trưởng Bộ Y tế, GS.TS Lê Ngọc Trọng. Không chỉ làm tốt công tác chuyên môn, quản lý, anh vẫn tham gia thỉnh giảng ở trường ĐH Y Dược Thái Nguyên và ĐH Y tế Công cộng. Năm 2005, anh được bổ nhiệm là Phó Vụ trưởng Vụ Điều trị; năm 2008 anh là Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Phó Chủ tịch Hội Phục hồi Chức năng Việt Nam. Đến tháng 8/2016, anh được điều chuyển, bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin - Bộ Y tế. Đến tuổi nghỉ quản lý, nhưng trong trái tim anh luôn thao thức với nghề, chính vì vậy mà anh đã vận động những đồng nghiệp, chuyên gia thành lập Hội Tin học Y tế. Và năm 2021, Bộ Nội vụ đã ký Quyết định thành lập Hội Tin học Y tế và TTND, PGS.TS Trần Quý Tường được bầu làm Chủ tịch Hội.
TTND, PGS.TS Trần Quý Tường đã chủ trì và tham gia thực hiện 11 đề tài NCKH, công bố trên 40 bài báo khoa học trên các Tạp chí uy tín trong nước và quốc tế; Chủ biên và tham gia xuất bản gần 30 cuốn sách tham khảo, chuyên khảo, giáo trình. Để rồi anh được các cấp khen thưởng và đanh giá cao: Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba năm 2014; Chiến sỹ Thi đua cấp Bộ các năm 2006, 2012, 2015; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2011 và năm 2014; Phó Giáo sư Y học năm 2016; Thầy Thuốc Nhân Dân (TTND) năm 2017; danh hiệu Chiến sỹ thi đua toàn quốc năm 2020; và nhiều Kỷ niệm chương, Giấy khen.
Cống hiến hết mình vì cộng đồng
Cũng lâu rồi, nhưng tôi vẫn nhớ có lần hai anh em ngồi trò chuyện ngay tại phòng làm việc của anh, TTND, PGS.TS Trần Quý Tường chia sẻ, đại ý rằng: nghề Y là một nghề thật sự cao quý, nhưng là một công việc không hề nhẹ nhàng và rất nhiều áp lực, nhiều khi vô cùng căng thẳng. Không có trách nhiệm cao, đạo đức tốt và tay nghề giỏi thì thật khó có thể làm tốt công việc được. Đó không phải là lý thuyết, mà là thực tế hàng ngày, hàng giờ của những cán bộ viên chức ngành y tế đã, đang làm hàng ngày…Lời chia sẻ chân tình ấy người nghe chỉ cảm nhận sâu sắc được khi bản thân người nói đã làm công việc đó bằng lòng yêu nghề và tình yêu người từ con tim mình.
Nghiêm khắc trong lãnh đạo, điều hành; kiên quyết, nhanh nhạy trong xử lý công việc…Nhưng trong cuộc sống đời thường, TTND, PGS.TS Trần Quý Tường là một người dung dị, đôi khi anh cũng đơn giản trong cách sống, luôn chân tình, tâm lý và gần gũi với mọi người, nhất là với các cán bộ, nhân viên cấp dưới. Anh sẵn sàng chia sẻ, luôn quan tâm, đồng hành cùng mọi cán bộ, nhân viên trong công việc và cuộc sống. Tính cách ấy của anh, phải chăng cũng là một nét đẹp của người quản lý.
Những năm tháng làm Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh; Phó Chủ tịch Hội Phục hồi Chức năng Việt Nam, TTND, PGS.TS Trần Quý Tường đã cùng đồng nghiệp đề xuất nhiều văn bản quản lý góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác quản lý khám, chữa bệnh. Anh cùng Ban soạn thảo đã hoàn thành rất nhiều thông tư của Bộ Y tế. Tiêu biểu là anh đã chắp bút viết 3 đề án mang tính cấp bách, thời sự: Đề án giảm quá tải bệnh viện; Đề án Bệnh viện vệ tinh; Đề án phát triển mô hình bác sỹ gia đình ở Việt Nam. Chính anh đóng góp, sáng kiến vào Thông tư liên tịch số 28/2013/TTLT - BYT-BLĐTBXH của Bộ Y tế, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội: Quy định tỷ lệ tổn thương cơ thể do thương tích, bệnh, tật và bệnh nghề nghiệp.
Và thời gian anh làm Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin - Bộ Y tế, anh đã cùng đồng nghiệp tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, từng bước hoàn thiện cơ chế chính sách và các quy định về ứng dụng và phát triển CNTT Y tế, kiến tạo thể chế, tạo hành lang pháp lý để đẩy mạnh phát triển y tế điện tử, thúc đẩy chuyển đổi số ngành y tế Việt Nam. Xây dựng và công bố nhiều tài liệu chuyên môn kỹ thuật, trong đó có các tiêu chuẩn kết nối liên thông nhằm đảm bảo khả năng kết nối, liên thông và chia sẻ dữ liệu giữa các phần mềm với nhau. Bộ Y tế đã phê duyệt Đề án ứng dụng, phát triển CNTT y tế thông minh giai đoạn 2019-2025 ngày 18/10/2019 tại Quyết định số 4888/QĐ-BYT để thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ chương, chính sách chủ động tham gia CMCN 4.0. Thực hiện Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/06/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, ngày 22/12/2020, Bộ Y tế đã ban hành Chương trình chuyển đổi số y tế đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 tại Quyết định số 5316/QĐ-BYT.
TTND, PGS.TS Trần Quý Tường đã đề xuất, trực tiếp chỉ đạo xây dựng và phê duyệt 3 Chương trình Y tế điện tử làm nội dung hành động của Cục Công nghệ thông tin thực hiện Chương trình Chính phủ điện tử. Ba Chương trình này có nội dung rất có ý nghĩa, định hướng cho sự phát triển CNTT của Bộ Y tế. Chương trình 1. Xây dựng cơ sở hạ tầng, triển khai thống kê y tế điện tử từng bước hình thành trung tâm dữ liệu quốc gia về y tế. Chương trình 2: Thực hiện hồ sơ sức khỏe điện tử (y bạ điện tử), bệnh án điện tử và phần mềm quản lý trạm y tế xã theo tiêu chuẩn chung để bảo đảm kết nối liên thông các phần mềm này với nhau và với giám định khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Chương trình 3. Xây dựng và vận hành hệ thống dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) một cửa Bộ Y tế, thực hiện cơ chế một cửa quốc gia và cơ chế một cửa ASEAN nhằm phục vụ người dân và doanh nghiệp, góp phần minh bạch hóa hoạt động của cơ quan nhà nước.
TTND, PGS.TS Trần Quý Tường đã chắp bút, soạn thảo Thông tư quy định về bệnh án điện tử (Thông tư số 46/2018/TT-BYT ngày 28/12/2018). Thông tư này là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai bệnh án điện tử, là bước đột phá quan trọng để chuyển đổi số hóa ngành Y tế, từng bước ứng dụng và phát triển y tế thông minh; chủ trì soạn thảo Thông tư về Bộ tiêu chí ứng dụng CNTT tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (Thông tư số 54/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017). Thông tư rất có ý nghĩa về cơ sở pháp lý, về nội dung tiêu chuẩn, tiêu chí cho việc ứng dụng CNTT ở bệnh viện, giúp cho các địa phương, đơn vị đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý bệnh viện; chủ trì soạn thảo Thông tư về y tế từ xa (Thông tư số 49/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017). Đây là Thông tư có tính chất đột phá trong quy định pháp lý về y tế từ xa.
Biết bao kỷ niệm với nghề khắc trong ký ức!, như trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 bùng phát trên cả nước, anh cùng với đồng nghiệp sẵn sàng lên đường hỗ trợ, chi viện công tác phòng chống dịch bệnh ở các tỉnh: Bắc Ninh và 12 tỉnh Tây Nam Bộ, góp sức nhỏ bé cùng ngành y tế cả nước từng bước đẩy lùi dịch bệnh Covid - 19, mang lại sự bình yên, sức khỏe cho nhân dân.
TTND, PGS.TS Trần Quý Tường đã định hướng ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin y tế, hình thành hệ thống y tế thông minh với ba trụ cột chính là: Hệ thống phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe thông minh, Hệ thống khám bệnh, chữa bệnh thông minh và Hệ thống quản trị y tế thông minh, góp phần nâng cao hình ảnh, chất lượng dịch vụ y tế tại Việt Nam, tăng sự tin tưởng của người dân, doanh nghiệp khi sử dụng các dịch vụ y tế, hướng đến nền y tế Việt Nam hiện đại, chất lượng, công bằng, hiệu quả và hội nhập quốc tế.
“Còn sức khỏe, còn cống hiến với nghề”, nay trên cương vị Chủ tịch Hội Tin học Y tế, TTND, PGS.TS Trần Quý Tường cùng với Ban thường vụ, BCH Hội Tin học Y tế đẩy mạnh công tác Hội lên một tầm cao mới, phù hợp với hội nhập Quốc tế. Hội là tổ chức xã hội - nghề nghiệp của tổ chức và công dân Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin y tế theo quy định của pháp luật Việt Nam, tự nguyện thành lập nhằm mục đích tập hợp, đoàn kết hội viên, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên, hỗ trợ lẫn nhau, hoạt động có hiệu quả, góp phần xây dựng hệ thống y tế Việt Nam hiện đại, chất lượng, công bằng, hiệu quả và hội nhập quốc tế, hỗ trợ người dân dễ dàng tiếp cận thông tin y tế, sử dụng thuận lợi các dịch vụ y tế có hiệu quả cao, được bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe liên tục, suốt đời.
Gần 40 năm làm việc trong ngành y, thời gian biểu của anh gần như dành trọn cho công việc quản lý ngành, công việc chuyên môn, đọc sách và viết bài. Người thầy thuốc mẫu mực, tận tâm và đáng kính ấy còn rất nhiều tâm huyết muốn gửi gắm đến các thế hệ đồng nghiệp, các học trò với một mong muốn đóng góp cho sự phát triển của ngành Y. Như “đôi cánh chim bay không mỏi” TTND, PGS.TS Trần Quý Tường tiếp tục đóng góp công sức nhỏ bé của mình vào sự phát triển Hội Tin học Y tế hôm nay.
