Trung tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Thanh - nguyên Phó Giám đốc Học viện Quốc phòng.
Trung tướng, GS.TS. Nguyễn Ngọc Thanh sinh ra và trưởng thành trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng, yêu nước với nhiều thế hệ đã đóng góp, cống hiến cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ tổ quốc vinh quang. Vượt qua những khó khăn, thử thách những năm tháng đất nước còn chìm trong bom đạn chiến tranh, ông vừa say mê, miệt mài học tập vừa phụ giúp gia đình trang trải cuộc sống. Tốt nghiệp phổ thông, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc, ông xếp bút nghiên lên đường ra chiến trận, góp sức mình bảo vệ quê hương. Và cũng từ đây, cơ duyên đã gắn ông với nghiệp nhà binh của cuộc đời, để viết tiếp những trang sử vẻ vang đáng trân trọng của gia đình.
Tốt nghiệp trường Sỹ quan pháo binh, ông cùng đồng đội hành quân vào chiến trường miền Nam, tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Với bản lĩnh, phẩm chất cùng tinh thần sáng tạo, nhiệt huyết của mình, ông được cấp trên bổ nhiệm làm Trung đội trưởng, Trợ lý tham mưu, Đại đội trưởng và sau đó là Tiểu đoàn trưởng, Chủ nhiệm pháo binh mặt trận tại Mặt trận Quảng Đà -QK 5. Năm 1977, ông chuyển sang phụ trách Trưởng ban tác chiến tại Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng. Một năm sau đó, ông được cử đi học tại Trường Văn hóa, Bộ Quốc phòng - Lạng Sơn. Không ngừng học tập, trau dồi kiến thức nâng cao chuyên môn, GS. Thanh sau đó chuyển về học tại Khoa I đào tạo Sư đoàn Trưởng của Học viện Quân sự cấp cao (nay là HV Quốc phòng). Sau khi tốt nghiệp với thành tích loại Giỏi, ông được HV giữ lại làm giảng viên khoa Chỉ huy tham mưu, sau đó là Trưởng Bộ môn Tham mưu Huấn luyện rồi Phó Tham mưu trưởng QK I. Năm 1989, ông được BQP cử sang Liên Xô học tập tại Học viện Bộ Tổng tham mưu mang tên Vilôxilốp. Năm tháng bên nước bạn xa xôi, ông miệt mài học tập, tích lũy tri thức cho ngày về phục vụ quê hương, đất nước. Ngày trở về, mang theo bao hoài bão đóng góp cho quân đội và đất nước, GS.TS Thanh tiếp tục công tác tại Học viện Quốc phòng. Nơi đây, ông lần lượt đảm nhiệm qua nhiều cương vị quan trọng như Phó phòng rồi Trưởng Phòng Khoa học Quân sự (sau là Viện KHNT Quân sự), HVQP. Đến năm 1992, ông tham gia học Thạc sỹ tại đây. Và từ năm 1996 - 1998, ông làm NCS và sau đó đã bảo vệ thành công Luận án TS Quân sự. Năm 1996, GS.TS Nguyễn Ngọc Thanh đã được Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm làm Phó Giám đốc Học viện Quốc phòng. Đến năm 1998, ông vinh dự được phong Quân hàm Thiếu tướng và sau đó là Quân hàm Trung tướng năm 2007. Tiếp đó, ông đã được Nhà nước phong chức danh PGS vào năm 2002 và chức danh GS vào năm 2005.
Dù rất bận rộn trên cương vị nhà quản lý, bên cạnh công tác chuyên môn, Trung tướng, GS.TS. Nguyễn Ngọc Thanh vẫn luôn say mê, tận tâm với sự nghiệp NCKH. Ông miệt mài tham gia viết sách, giáo trình, các tài liệu chuyên khảo, tham khảo về nghệ thuật quân sự phục vụ cho huấn luyện và nghiên cứu ở HV Quốc phòng. Ông còn nhiều lần được giao nhiệm vụ dẫn đầu đoàn HV Quốc phòng Việt Nam tham dự Hội nghị những người đứng đầu các HV Quốc phòng thuộc diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF). Ông cũng vinh dự được Bộ Quốc phòng mời là học giả dự Hội nghị Shangri - La tại Singapore và đối thoại quốc phòng Việt Nam - Australia… Xuyên suốt chặng đường NCKH vẻ vang đã qua, GS. Thanh đã tham gia 2 đề tài cấp NN, nhiều đề tài cấp Bộ Quốc phòng, cấp Tổng Cục Công nghiệp Quốc phòng cũng như những đề tài cấp HV Quốc phòng. Ông cũng là tác giả của hàng trăm bài báo khoa học về các vấn đề chiến lược quốc phòng, quân sự, nghệ thuật quân sự và các vấn đề chiến lược bảo vệ Tổ quốc…được đăng trên Kỷ yếu Hội thảo khoa học cấp QG, cấp Bộ Quốc phòng và các HV Quân đội. Hiện nay Ông còn tham gia ủy viên Ban Biên tập chuyên san Bảo đảm kỹ thuật quân sự thuộc Tạp chí Khoa học và kỹ thuật Học viện kỹ thuật quân sự và tiếp tục được mời tham gia các hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ và một số hội đồng đánh giá đề tài khoa học cấp cơ sở của một số dơn vị đối với đề tài khoa học cấp Bộ Quốc phòng…
Trong sự nghiệp đào tạo, GS. Nguyễn Ngọc Thanh cũng luôn dành nhiều tâm huyết cống hiến. Đến nay, ông đã hướng dẫn rất nhiều NCS tại HV Quốc phòng bảo vệ thành công Luận án TS, nhiều người trong số đó đã được giao giữ nhiều vị trí quan trọng trong Quân đội. Với bề dày kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn vững vàng, GS. Thanh còn từng đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau như Ủy viên HĐCDGSNN, Chủ tịch HĐCDGS ngành KHQS - Bộ Quốc phòng các nhiệm kỳ từ năm 2008 đến năm 2019; Cộng tác viên của HĐ Lý luận TƯ; Chuyên gia KH & CN của Bộ KH & CN. Trên cương vị là Ủy viên HĐCDGSNN và Chủ tịch HĐCDGS ngành KHQS, ông đã có những cống hiến quan trọng trong việc xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ GS, PGS ngành KHQS phát triển với chất lượng ngày càng cao hơn, được đông đảo các giảng viên, học viên tại các Học viện, nhà trường của Quân đội tin tưởng, trân trọng. Luôn đau đáu một nỗi niềm với những mất mát, đau thương trên chiến trường miền Nam năm xưa. Năm 2015, ông cùng đồng đội vận động sự hỗ trợ của Bộ Tư lệnh QK 5; Thành ủy, UBND, Bộ Chỉ huy quân sự thành phố. Đà Nẵng; Tỉnh ủy, UBND, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Nam; Huyện ủy, UBND huyện Đại Lộc, Quảng Nam và sự đóng góp của cán bộ, chiến sỹ, thân nhân gia đình các liệt sỹ để xây dựng tại xã Đại Chánh, Huyện Đai Lộc Bia tưởng niệm ghi danh hơn 400 liệt sỹ Đoàn 577 Mặt trận Quảng Đà, Quân Khu 5 đã anh dũng hy sinh tại chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, được xã Đại Chánh, Huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam coi như “Địa chỉ đỏ” truyền thống uống nước nhớ nguồn của nhân đân với các liệt sĩ đã anh dũng hi sinh vì sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Trung tướng, GS.TS. Nguyễn Ngọc Thanh thay mặt cho cán bộ chiến sỹ Đoàn 577 Mặt trận 4 - Quảng Đà, Quân khu 5 trao tặng cho UBND xã Đại Chánh, Huyện Đại Lộc, Tỉnh Quảng Nam bức tranh Cột cờ Hà Nội nhân dịp Đoàn vào thăm lại chiến trường xưa ngày 28/8/2022.
Với những đóng góp, cống hiến đáng trân trọng xuyên suốt chặng đường sự nghiệp vẻ vang đã qua, Trung tướng, GS.TS. Nguyễn Ngọc Thanh đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các Bộ, ban ngành trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý như: Huân chương Quân công hạng Ba; Huân chương Chiến công hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; Huân chương Kháng chiến hạng Hai; Huân chương Chiến sỹ Giải phóng hạng Nhất, hạng Hai, hạng Ba; Huân chương Chiến sỹ Vẻ vang hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; Huy chương Vì sự nghiệp Khoa học - Công nghệ; Huy chương Vì Sự nghiệp Giáo dục; Bằng khen của Bộ Quốc phòng (năm 2015) vì có nhiều thành tích xuất sắc trong hoạt động khoa học công nghệ và môi trường…
