VNHN - Cho ý kiến về dự thảo Luật Thanh niên (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị, không quy định cụ thể quyền, nghĩa vụ của thanh niên theo từng lĩnh vực mà dành riêng một điều quy định về vai trò, quyền và nghĩa vụ chung của thanh niên. Đồng thời, để nhấn mạnh trách nhiệm, sứ mệnh của thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, dự thảo Luật nên bổ sung quy định trách nhiệm của thanh niên đối với Tổ quốc, Nhà nước, đối với gia đình và xã hội, đặc biệt là trách nhiệm đối với bản thân thanh niên.
Ảnh minh họa
Giúp thanh niên chủ động, sẵn sàng
Dự án Luật Thanh niên (sửa đổi) được cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XIV và dự thảo Báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật hiện đã được gửi đến các đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách đóng góp ý kiến. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về cách tiếp cận đối với dự án Luật. Một số đại biểu cho rằng, dự thảo Luật chưa thể chế được quan điểm, đường lối của Đảng, chưa cụ thể hóa được nội dung và tinh thần của Hiến pháp, chưa tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho thanh niên phát huy và cống hiến. Dự luật cũng chưa thể hiện được sứ mệnh của thanh niên - một lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc. Một số đại biểu chỉ rõ, các quyền và nghĩa vụ của thanh niên trong dự thảo Luật còn trùng lặp và không có gì mới. Vì vậy, dự luật nên được xây dựng theo hướng là luật khung, quy định nguyên tắc chung nhất về những vấn đề liên quan tới quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của thanh niên.
Đóng góp ý kiến về dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật Thanh niên (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội chuyên trách bày tỏ nhất trí với quan điểm chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng: Thể chế hóa các quan điểm, đường lối của Đảng, cụ thể hóa nội dung, tinh thần của Hiến pháp năm 2013. Theo đó, không quy định cụ thể quyền, nghĩa vụ của thanh niên theo từng lĩnh vực mà dành riêng một điều quy định về vai trò, quyền và nghĩa vụ chung của thanh niên. Cùng với đó, để nhấn mạnh trách nhiệm, sứ mệnh của thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, dự thảo Luật nên bổ sung quy định trách nhiệm của thanh niên đối với Tổ quốc, Nhà nước, đối với gia đình và xã hội, đặc biệt là trách nhiệm đối với bản thân thanh niên.
Để tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho thanh niên thực hiện sứ mệnh của mình, một số đại biểu cũng lưu ý, cần quy định về chính sách, trách nhiệm của Nhà nước, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, nhà trường, gia đình đối với thanh niên. Với cách tiếp cận này, một mặt, về phương diện Nhà nước, dự thảo Luật đã thể chế hóa trách nhiệm của thanh niên thành các quy định pháp luật. Đây là những trách nhiệm pháp lý của mỗi cá nhân thanh niên, giúp thanh niên chủ động, sẵn sàng xung kích, đi đầu trên mọi lĩnh vực trong cuộc sống. Mặt khác, dự thảo Luật cũng khẳng định, Nhà nước, gia đình, nhà trường và xã hội xác định trách nhiệm của mình trong việc tạo điều kiện cho thanh niên phát triển bản thân để từ đó phát huy, cống hiến và trưởng thành.
Tuổi thanh niên nên giữ như luật hiện hành
Một vấn đề còn ý kiến khác nhau trong dự thảo Luật là độ tuổi của thanh niên. Có đại biểu cho rằng, độ tuổi thanh niên là từ đủ 16 tuổi cho đến 30 tuổi. Nhưng cũng có ý kiến đề nghị nên quy định theo hướng từ đủ 16 đến 35 tuổi cho phù hợp với thực tiễn hoạt động của các cơ quan, tổ chức, tạo điều kiện cho công tác cán bộ Đoàn, góp phần tập hợp thanh niên cũng như phù hợp với thực tiễn tuổi thọ bình quân, sức khỏe thể chất của người dân.
Là cơ quan chủ trì giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình các vấn đề được đại biểu Quốc hội đặt ra đối với dự luật này, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, TN, TN và NĐ cho biết đã phối hợp với các cơ quan hữu quan nghiên cứu các phương án nhằm xác định độ tuổi thanh niên phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, với khả năng đáp ứng, tránh dàn trải các nguồn lực hỗ trợ, phù hợp với thực tiễn hoạt động của các cơ quan, tổ chức. Tham khảo kinh nghiệm quốc tế cho thấy, quy định về độ tuổi thanh niên không giống nhau ở các nước, nhưng thường tập trung trong khoảng từ 15 - 30 tuổi. Luật Thanh niên số 52/2005/QH11 cũng quy định thanh niên là người từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi. Tổng kết thi hành Luật qua hơn 10 năm triển khai thực hiện cho thấy, độ tuổi này phù hợp với giai đoạn phát triển tâm, sinh lý của thanh niên, với vai trò của tầng lớp thanh niên trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phù hợp với mục đích phát triển thanh niên của Nhà nước; phù hợp với khả năng thực thi của luật trong điều kiện kinh tế - xã hội hiện tại và trong tương lai của nước ta. Mặt khác, đây cũng là độ tuổi phù hợp trong mối tương quan với độ tuổi của trẻ em theo Luật Trẻ em (trẻ em là người dưới 16 tuổi).
Trên cơ sở những phân tích này, các đại biểu hoạt động chuyên trách cơ bản thống nhất nên giới hạn độ tuổi thanh niên từ đủ 16 đến 30 tuổi để phù hợp với thực tiễn công tác Đoàn, với Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, (Điều 1 quy định thanh niên Việt Nam tuổi từ 16 đến 30; Điều 4 quy định đoàn viên 30 tuổi làm lễ trưởng thành Đoàn). Quy định này không ảnh hưởng đến công tác cán bộ Đoàn vì Điều lệ Đoàn quy định đoàn viên trên 30 tuổi nếu được bầu cử vào cơ quan lãnh đạo các cấp của Đoàn hoặc làm công tác chuyên trách thì tiếp tục hoạt động trong tổ chức Đoàn; thực hiện đúng theo quy định tiêu chuẩn về độ tuổi của cán bộ Đoàn được thực hiện theo Quy chế Cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh được ban hành kèm theo Quyết định số 289-QĐ/TW, ngày 8.2.2010 của Ban Bí thư.
