PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm sinh năm 1958, ông đã gắn bó trọn vẹn sự nghiệp để làm việc, cống hiến tại trường Đại học Mỏ - Địa chất. Tốt nghiệp ngành Địa chất thủy văn - Địa chất công trình, trường ĐH Mỏ - Địa chất năm 1982, chàng kỹ sư trẻ trung, giàu hoài bão khi ấy được nhà trường tín nhiệm giao phụ trách công tác giảng dạy tại Bộ môn Địa chất thủy văn. Từ những bước đi đầu tiên, ông đã không ngừng nỗ lực, phấn đấu trau dồi và bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm để trưởng thành hơn trong công việc. Từ đây, PGS.TS. NGUT. Nguyễn Văn Lâm đã trải qua một quá trình đào tạo bài bản và chuyên sâu. Ông từng làm thực tập sinh khoa học tại ĐH Công nghệ GRAZ, CH Áo (1992 - 1993); Bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ tại ĐH Mỏ - Địa chất (1992 - 1996); Học tập và trao đổi khoa học tại Cục Bảo vệ Môi trường Mỹ, Mỹ (2000 - 2001), tại ĐH Seoul, Hàn Quốc (2002 - 2003), Tokyo - Nhật Bản (2007); Thực tập sinh khoa học tại ĐH Alcala’ - Malrid, Tây Ban Nha (2005 - 2006)…
Với bề dày kinh nghiệm phong phú, nền tảng kiến thức chuyên sâu cùng sự tận tâm, trách nhiệm trong công việc, PGS.TS. NGƯT Nguyễn Văn Lâm vinh dự đảm nhiệm nhiều cương vị quan trọng trong quá trình công tác như: Phó Giám đốc, Trung tâm Tư vấn và Bảo vệ môi trường thuộc Liên hiệp hội các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam; Tổng thư ký, Hội Địa chất Thủy văn Việt Nam; Phó Chủ tịch thường trực kiêm tổng thư ký, Hội Địa chất thủy văn Việt Nam; Ủy viên BCH, Hội Môi trường xây dựng Việt Nam; Trưởng Bộ môn, Bộ môn Địa chất thủy văn, trường ĐH Mỏ - Địa chất; Trưởng Khoa, Khoa Khoa học và Kỹ thuật địa chất), Trường ĐH Mỏ - Địa chất; Ủy viên ban chấp hành, Hội Địa chất thủy văn Việt Nam; Ủy viên, Hội đồng đánh giá trữ lượng khoáng sản Quốc gia…Từ 2015 đến 2020, PGS.TS. NGƯT. Nguyễn Văn Lâm giữ cương vị là Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký, Hội Địa chất thủy văn Việt Nam. Dù là ở bất cứ vai trò nào từng đảm nhiệm, PGS.TS. NGƯT. Nguyễn Văn Lâm luôn hết lòng cống hiến và hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.Ông được nhiều đồng nghiệp mến trọng, học trò trân quý bởi sự trách nhiệm, tâm huyết và lòng nhiệt thành, sáng tạo trong công việc.
Là một nhà khoa học giàu nhiệt tâm, luôn theo sát sự phát triển của khoa học công nghệ nước nhà, PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm đã dành nhiều thời gian say mê tham gia nghiên cứu, chủ trì thành công nhiều đề tài,công trình quan trọng và ý nghĩa. Trong đó, PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm đã chủ nhiệm 3 đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước được nghiệm thu đạt kết quả xuất sắc là: Nghiên cứu sự hình thành, phân bố và đề xuất hệ phương pháp đánh giá và sử dụng tài nguyên nước ngầm ở vùng karst Đông bắc Việt Nam; Nghiên cứu sự hình thành và nguồn bổ cập cho thấu kính nước nhạt trong trầm tích Đệ tứ phía Nam Đồng bằng Bắc bộ; Nghiên cứu xác định một số thông số đặc trưng cho quá trình dịch chuyển vật chất trong đới bão hòa và không bão hòa nước để dự báo xâm nhập của một số kim loại nặng từ nguồn ô nhiễm vào các tầng chứa nước có thành tạo bở rời...Bên cạnh đó, ông cũng tham gia chủ trì nhiều đề tài nhánh của các đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước như: Nghiên cứu đề xuất các mô hình, giải pháp công nghệ khai thác và bảo vệ phát triển bền vững nguồn nước Karst phục vụ cấp nước sinh hoạt tại các vùng núi cao, khan hiếm nước khu vực phía Bắc; Nghiên cứu xây dựng giải pháp phục hồi và bảo vệ các nguồn nước mạch lộ và hang động karst bị suy thoái phục vụ cấp nước sinh hoạt vùng núi cao, vùng khan hiếm nước khu vực Bắc Bộ… PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm cũng đã chủ nhiệm 1 Chương trình nghiên cứu khoa học cấp Bộ Giáo dục và Đào tạo là: Nghiên cứu cơ sở lý luận thực tiễn, đánh giá thực trạng sử dụng đất và đề xuất hệ thống các giải pháp công nghệ IOT dự báo, giám sát nhằm sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả, bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu và các dạng tai biến thiên nhiên khu vực miền núi phía Bắc…Ngoài ra, ông còn là chủ nhiệm của nhiều đề tài/dự án cấp bộ, tỉnh/thành phố đã được nghiệm thu, đánh giá cao và ứng dụng vào thực tế.
PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm được biết đến là người thầy tận tụy, mẫu mực và đáng kính của nhiều thế hệ sinh viên, học viên trường Đại học Mỏ- Địa chất. Ông luôn hết lòng quan tâm, chỉ bảo và dành tâm huyết, say mê tham gia giảng dạy, hướng dẫn cho sinh viên, học viên sau Đại học của trường. Cho đến giờ, PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm đã hướng dẫn 3 nghiên cứu sinh bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ; hướng dẫn bảo vệ thành công luận văn Thạc sĩ cho gần 100 học viên cao học. Với mong muốn có thể góp sức truyền thụ lại những kiến thức, kinh nghiệm đã tích lũy trong nhiều năm công tác cho đội ngũ cán bộ kế cận, PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm đã tham gia biên soạn nhiều cuốn sách, giáo trình và tư liệu nghiên cứu. Mới đây, ông đã chủ biên biên soạn xuất bản cuốn giáo trình “Địa chất thủy văn nhiễm bẩn” năm 2021; giáo trình “Quản lý tài nguyên nước dưới đất” năm 2022; Chủ biên xuất bản 4 giáo trình phục vụ giảng dạy cao học tại trường đại học Mỏ - Địa chất. PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm cũng là tác giả của nhiều bài báo khoa học được công bố trang trọng trên các Tạp chí uy tín trong nước và quốc tế.
Với những đóng góp, cống hiến tích cực, quan trọng và ý nghĩa trong sự nghiệp đào tạo, nghiên cứu khoa học, PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Lâm đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, các Bộ, Ban ngành trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Ba năm 2011; Danh hiệu Nhà giáo Ưu tú năm 2010; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2008; Bằng khen của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam năm 2012; Bằng khen của Tổng Hội Địa chất Việt Nam năm 2010; Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2018; Giải thưởng công trình khoa học xuất sắc và Giấy khen của BCH Đảng bộ khối các trường ĐH Cao đẳng Hà Nội năm 2017; Danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp Bộ năm 2015…
Danh hiệu Trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu năm 2022 mới đây là một trong số rất nhiều những ghi nhận, phần thưởng, bằng khen và giấy khen cao quý mà PGS.TS Nguyễn Văn Lâm đã thường xuyên nhận được trong suốt chặng đường tận tâm cống hiến đã qua. Hạnh phúc giản đơn của nhà quản lý, nhà giáo mẫu mực, nhà khoa học nhiệt thành ấy quả thật khiến người khác phải cảm phục, bởi ông vẫn không ngừng say mê làm việc, nghiên cứu để chắp cánh, kiến tạo nên những thành công tốt đẹp cho tương lai. Tin rằng, trên chặng đường công tác phía trước, PGS.TS Nguyễn Viết Lâm sẽ còn có nhiều hơn nữa những đóng góp to lớn, thiết thực và ý nghĩa cho ngành địa chất thủy văn, góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
