Trong những năm qua, DNNVV đã có sự phát triển mạnh mẽ và đóng góp đáng kể vào sự phát triển của nền kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đã đạt được, hiệu quả hoạt động kinh doanh và năng lực cạnh tranh của DNNVV được đánh giá là còn nhiều hạn chế. Một trong những hạn chế được cho là lớn của DNNVV là năng lực, trình độ của cán bộ quản lý (CBQL) còn yếu kém, chưa đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển. Trong khi đó, các DNNVV lại chưa thực sự quan tâm đến công tác đào tạo nói chung và đào tạo CBQL nói riêng. Nhìn chung, công tác đào tạo trong DNNVV của cả nước là trên địa bàn tỉnh được đánh giá là sơ sài, tỷ lệ DNNVV có đào tạo nguồn nhân lực chiếm tỷ lệ thấp. Nhiều doanh nghiệp cho rằng, đào tạo được coi là khoản phát sinh chi phí, nên chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức.
Trước các thách thức và yêu cầu ngày càng cao của hội nhập kinh tế quốc tế, vấn đề đào tạo nâng cao năng lực trình độ của CBQL được xem là yếu tố “sống còn” cho sự phát triển ở hiện tại, cũng như chuẩn bị cho việc thực hiện các mục tiêu chiến lược trong tương lai. Bởi, đây là lực lượng đóng vai trò quyết định trong quá trình phát triển của doanh nghiệp. CBQL vừa là chủ sở hữu, vừa lãnh đạo, điều hành doanh nghiệp, vừa trực tiếp đưa ra các quyết định quản lý tác nghiệp và là bộ khung tạo dựng năng lực cạnh tranh bền vững cho DNNVV.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới biến đổi không ngừng, xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt và khốc liệt, yêu cầu đặt ra cho các DNNVV hiện nay là làm thế nào để đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng cho đội ngũ CBQL. Để giúp các doanh nghiệp giải “bài toàn” về đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng cho CBQL, những năm qua, Trường Bồi dưỡng CBQL DNNVV, thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đã phối hợp với nhiều đơn vị trong và ngoài tỉnh tổ chức nhiều khóa học, đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ quản lý của các doanh nghiệp. Từ năm 2018 đến nay nhà trường đã đào tạo gần 60 lớp, gồm các nội dung như: quản trị doanh nghiệp, trợ giúp pháp lý cho các doanh nghiệp, hỗ trợ và tư vấn thành lập doanh nghiệp, khỏi dự kinh doanh, khỏi dự doanh nghiệp. Riêng trong năm 2022, trường đã phối hợp với các đơn vị tổ chức 20 lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức liên quan đến pháp lý, chiến lược phát triển sản xuất, kinh doanh cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Mới đây, tháng 12-2022 Trường đã phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ pháp luật và phát triển nguồn nhân lực tổ chức lớp bồi dưỡng một số kỹ năng giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua thương lượng, hòa giải của doanh nghiệp theo hình thức trực tuyến. Lớp đã thu hút đại diện của 30 DNNVV trên địa bàn tỉnh đã tham gia. Thông qua các khóa, lớp tập huấn, đội ngũ CBQL của các doanh nghiệp đã được các chuyên gia phổ biến kiến thức, kỹ năng đối với công tác quản lý con người, phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh hay xây dựng chiến lược phát triển, kỹ năng mềm khi xử lý các tình huống, sự cố phát sinh.
Để nâng cao hiệu quả công tác đào tạo CBQL cho các DNNVV, trước tiên các doanh nghiệp cần nhận thức rõ vai trò của đào tạo CBQL và chủ động cử đi đào tạo. Khi đưa CBQL đi đào tạo cần chọn nội dung, phương pháp đào tạo phù hợp. Đồng thời, doanh nghiệp cần chú trọng sử dụng hiệu quả các phương pháp đào tạo trong công việc. Chủ động kết hợp các phương pháp đào tạo ngoài công việc, liên kết với các trường, các tổ chức cung cấp dịch vụ đào tạo quản lý để đưa cán bộ đi đào tạo. Các doanh nghiệp cũng cần phải quan tâm hơn nữa trong việc bố trí nguồn lực tài chính phục vụ công tác đào tạo cán bộ.
Về phía các đơn vị quản lý Nhà nước, cần chú trọng các chương trình giáo dục đào tạo nhằm tạo nền tảng kiến thức quản lý cho CBQL ngay từ trong nhà trường. Khuyến khích tăng cường mối liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp, giữa DNNVV và doanh nghiệp quy mô lớn, các công ty đa quốc gia, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong các chương trình đào tạo quản lý và quản trị kinh doanh. Hoàn thiện các quy định mang tính pháp lý về khuyến khích đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp là người trực tiếp sử dụng lực lượng lao động và hưởng lợi từ vốn nhân lực dựa trên sự đóng góp vào học tập của nhà nước và của bản thân người lao động. Bên cạnh đó, không ngừng mở rộng và cung cấp thường xuyên chương trình đào tạo, tư vấn nâng cao năng lực quản lý cho DNNVV. Các chương trình này nên được tổ chức đều đặn và rộng khắp cho những người mới khởi nghiệp và những người đang đảm nhiệm vị trí quản lý. Đồng thời, phương pháp và tài liệu học tập cần được đổi mới, cập nhật những kiến thức hiện đại, phù hợp với bối cảnh và yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế. Hoàn thiện các chính sách khuyến khích phát triển DNNVV phù hợp với định hướng chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế. Các sở, ngành, địa phương cũng cần hoàn thiện các quy định pháp lý, các chính sách cho các doanh nghiệp, tổ chức cung cấp dịch vụ đào tạo, tư vấn năng lực quản lý cho DNNVV./.
