Bắc Hà là trung tâm kết nối du lịch phía Đông của tỉnh Lào Cai, kết nối cung đường từ khu du lịch Sa Pa - TP Lào Cai - Bắc Hà - Si Ma Cai - Mường Khương và cung đường kết nối du lịch giữa các huyện phía Tây Bắc tỉnh Hà Giang với tỉnh Lào Cai. Trong những năm gần đây, trên cơ sở khai thác các tiềm năng, lợi thế và nguồn lực đầu tư của Nhà nước, tỉnh và huyện, du lịch Bắc Hà đã có bước chuyển mình mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong hơn 2 năm qua ảnh hưởng của đại dịch, ngành du lịch Bắc Hà rơi vào tình trạng ngưng trệ.
Theo thống kê của Phòng Văn hóa Huyện Bắc Hà, trên địa bàn có 85 cơ sở lưu trú trong đó có 8 khách sạn 1-2 sao, 29 nhà nghỉ và 296 Homestay. Ngoài ra, toàn huyện có khoảng 58 nhà hàng, quán ăn, điểm vui chơi giải trí. Tuy nhiên, sau 4 lần dịch COVID-19 bùng phát, hàng loạt khách sạn, nhà nghỉ, Homestay, nhà hàng... đóng cửa do khách hủy tour khiến nhiều người rơi vào cảnh thất nghiệp, nhiều cơ sở kinh doanh lao đao. Khó chồng khó, nhiều doanh nghiệp không có khả năng xoay vòng vốn.
Hiện nay, lượng khách du lịch đến với Bắc Hà đang có sự tăng trưởng trở lại, một phần là nhờ tỷ lệ tiêm bao phủ vaccine cao. Ước tính 6 tháng đầu năm 2022 (ước đến 30/6/2022) tổng lượng khách du lịch đến thăm Bắc Hà khoảng 170.000 khách, tăng 75.000 lượt khách so với cùng kỳ năm 2021 trong đó có 85 khách quốc tế (hiện nay tính đến ngày 26/5/2022 đón: 114.350 khách).
Đặc biệt, COVID-19 đã làm thay đổi xu hướng sản phẩm du lịch, theo đó, du khách quan tâm tới du lịch xanh, du lịch sức khỏe. Mặt khác, Bắc Hà có nhiều sản phẩm du lịch đặc trưng như: Chợ văn hóa Bắc Hà (được tạp chí Slanka đánh giá là 1 trong 10 chợ đẹp nhất Đông Nam Á), Dinh thự Hoàng A Tưởng (nghệ thuật kiến trúc của hai nền văn hóa Á - Âu duy nhất trên thế giới) cùng hàng trăm di tích, di sản (01 di sản của nhân loại, 05 di sản cấp quốc gia, 04 di tích cấp quốc gia, 01 di tích cấp tỉnh…).
Ngoài yếu tố tự nhiên, các lễ hội diễn ra ở Bắc Hà cũng tạo nên sự hấp dẫn riêng với du khách như: Lễ hội Gầu Tào (Say Nán) người H’mông; Lễ hội xuống đồng của người Tày với làn điệu xòe được công nhận là Di sản phi vật thể cấp quốc gia; Lễ hội cấp sắc người Dao; Lễ cúng rừng của người H’mông, Tày, Nùng, Phù Lá... Bằng tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch vô cùng to lớn với cảnh sắc thiên nhiên 4 mùa tươi đẹp, bản sắc văn hóa đa dạng của 14 dân tộc anh em cùng sự thân thiện, mến khách, Bắc Hà đã và đang là điểm sáng của du lịch tỉnh Lào Cai nói riêng và Việt Nam nói chung.
Đặc biệt, Việt Nam chính thức mở lại hoạt động du lịch từ ngày 15/3/2022 với tinh thần thích ứng linh hoạt, an toàn và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh. Qua đó đánh dấu sự khởi sắc trở lại của ngành du lịch nước nhà nói chung và tỉnh Lào Cai nói riêng. Sau hơn 2 năm “ngủ đông”, huyện Bắc Hà lập kế hoạch tổ chức chuỗi các sự kiện du lịch xuyên suốt cả năm. Hơn nữa, trong giai đoạn hiện nay, Bắc Hà có những cơ sở pháp lý quan trọng nhằm xây dựng phát triển thành khu du lịch đặc sắc của tỉnh và khu vực, trong đó có Quyết định số 06 ngày 02/01/2019 của UBND tỉnh Lào Cai công nhận Bắc Hà là khu du lịch cấp tỉnh. Bên cạnh đó, việc hoàn thành và đưa vào sử dụng nút giao cao tốc đoạn xuống cầu Bảo Thắng đã rút ngắn khoảng cách hơn 20km so với trước đây. Đây là tiền đề cũng như đòn bẩy quan trọng và cơ hội cho du lịch tăng tốc, bứt phá nhằm thực hiện mục tiêu thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
Mặt khác, Chính quyền huyện Bắc Hà đã xây dựng các đề án, kế hoạch cùng với nhiều các giải pháp mang tính đồng bộ để từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng, dịch vụ để phát triển du lịch. Thực hiện Đề án 05 về phát triển văn hóa, du lịch huyện Bắc Hà giai đoạn 2021 – 2025, huyện Bắc Hà đang triển khai phát triển các loại hình du lịch nghỉ dưỡng cao cấp; du lịch sinh thái, nông nghiệp, làng nghề; du lịch mạo hiểm; du lịch sáng tạo (Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà gắn với lễ hội mận, đua ngựa, chợ phiên; Giải marathon vượt địa hình quốc tế, Giải đua xe đạp quốc tế Bắc Hà...). Ngoài ra, các dự án đã và đang được thực hiện tại Bắc Hà như: Khu di tích tâm linh Chùa núi ba mẹ con với tổng diện tích lập quy hoạch 20,7 ha; Khu nhà ở kết hợp làng văn hóa du lịch phía nam hồ Na Cồ Với tổng diện tích lập quy hoạch 6,17 ha; Cánh đồng Sín Chải với tổng diện tích lập quy hoạch 12,6 ha...
Bắc Hà có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, nhất là "du lịch xanh", du lịch di sản , du lịch trải nghiệm với sức hấp dẫn vô cùng to lớn từ hàng trăm di sản, di tích. Chính vì vậy, du lịch Bắc Hà trong điều kiện bình thường mới sẽ cất cánh và trở thành điểm sáng trong phát triển du lịch Tây Bắc; đồng thời là điểm đến yêu thích đối với du khách trong nước và quốc tế./.
