VNHNO - Ngày 13-08, trả lời phỏng vấn hãng tin AP, Thủ tướng Mahathir Mohamad tuyên bố sẽ tìm cách hủy bỏ các dự án cơ sở hạ tầng trị giá hàng chục tỷ USD với Trung Quốc.
Thủ tướng Mahathir Mohamad – Nguồn Internet
Thủ tướng Mahathir Mohamad đưa ra tuyên bố trên chỉ vài ngày trước khi chuyến công du kéo dài năm ngày từ 17 đến 21-8 của ông đến Trung Quốc, và ông Mahathir sẽ hội đàm với cả chủ tịch Tập Cận Bình lẫn thủ tướng Lý Khắc Cường.
Vị thủ tướng 93 tuổi này khẳng định ông luôn muốn duy trì mối quan hệ hữu hảo, hòa bình với Trung Quốc và luôn hoan nghênh những khoản vốn đầu tư mang lại lợi ích cho Malaysia.
Tuy nhiên, ông tỏ ra rất cứng rắn với hai dự án cơ sở hạ tầng do thủ tướng tiền nhiệm Najib Razak – người hiện đang đối mặt với nguy cơ phải ra tòa để trả lời cáo buộc biển thủ hàng tỷ đô la từ quỹ đầu tư nhà nước ký với Trung Quốc. Ông khẳng định dự án ống dẫn năng lượng và tuyến đường sắt dọc bán đảo ở bờ Đông Malaysia được ký với Bắc Kinh là "không cần thiết".
"Chúng tôi không nghĩ là chúng tôi cần 2 dự án đó. Chúng tôi không cho là chúng khả thi. Vì vậy, nếu có thể, chúng tôi muốn từ bỏ các dự án này", Thủ tướng Malaysia đương nhiệm nhấn mạnh.
Trong suốt thời gian còn nắm quyền, cựu Thủ tướng Najib được cho là đưa Malaysia gần gũi hơn với Trung Quốc. Hơn nữa, Malaysia được coi là một “mấu chốt” quan trọng trong tham vọng trở thành bá chủ thế giới với chiến lược “Một vành đai, một con đường của Trung Quốc”. Ông Najib đã đạt được thỏa thuận đối với dự án đường sắt dài 688km và 2 đường ống dẫn khí đốt năm 2016. Các dự án được chỉ định cho các công ty quốc doanh của Trung Quốc trực tiếp thi công.
Chính phủ mới của Malaysia đã tạm ngưng 2 dự án nói trên, vốn do các công ty được chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn xây dựng. Được biết, kinh phí ước tính của 2 dự án này là hơn 22 tỉ USD. Một phần kinh phí này đã được thanh toán và rất khó để lấy lại.
Theo ông Mahathir, nếu không thể hủy toàn bộ 2 dự án nói trên, Malaysia cần phải hoãn chúng đến thời điểm có "nhu cầu sử dụng phát sinh”.
Thủ tướng Mahathir cũng kêu gọi Trung Quốc tôn trọng tự do hàng hải trên biển Đông. “Chúng tôi ủng hộ việc đi lại của tàu thuyền, kể cả tàu chiến, nhưng không đồn trú ở đó (biển Đông)”, ông Mahathir nói. “Đó là lời cảnh báo tới tất cả mọi người. Đừng gây căng thẳng không cần thiết”.
Ông Mahathir Mohamad, vị thủ tướng 93 tuổi vừa đắc cử Tổng thống Malaysia hồi tháng 5 vừa qua. Trước đó, ông đã tuyên bố sẽ xem xét một loạt dự án có vốn đầu tư từ Trung Quốc nếu trúng cử, theo Bloomberg.
Tại Malaysia, dòng vốn đầu tư từ Trung Quốc đã gây ra lo ngại về chủ quyền lãnh thổ và bất bình đẳng kinh tế. Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, ông Mahathir nói tới một dự án trị giá 100 tỷ USD xây dựng các căn hộ có giá lên đến 1 triệu ringgit (258.000 USD) trong khi thu nhập trung bình của người dân Malaysia trong năm 2016 mới đạt 62.736 ringgit (khoảng 15.300 USD).
Khi đó, người từng giữ ghế thủ tướng Malaysia từ 1981 - 2003 đã nói ông chào đón đầu tư từ Trung Quốc nếu các công ty của nước này thiết lập hoạt động ở Malaysia, thuê mướn nhân công địa phương, mang đến vốn và công nghệ.
Tuy nhiên, thực tế theo ông không phải như vậy. “Ở đây chúng tôi chẳng được gì từ dòng đầu tư đó”, ông Mahathir, 92 tuổi, nói. “Chúng tôi không chào đón điều đó”.
Ví dụ điển hình là ở Sri Lanka, ông cho rằng sở dĩ nước này “mất rất nhiều đất” bởi vì không trả được nợ cho Trung Quốc. Năm ngoái, chính phủ Sri Lanka đã phải cho một liên doanh có công ty nhà nước Trung Quốc tham gia thuê lại cảng Hambantota trong 99 năm để trả nợ - ông Mahathir trả lời phỏng vấn trên Bloomberg.
Dường như nếu không có sự xem xét lại hai dự án ống dẫn năng lượng và tuyến đường sắt mà Malaysia đã ký kết với Trung Quốc thì có thể Malaysia sẽ là một “con nợ” mới của Trung Quốc.
