29/03/2024 lúc 17:56 (GMT+7)
Breaking News

Xuất khẩu gạo trên thế giới sụt giảm trước những khó khăn

VNHN - Trong thời gian qua, cả hai nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới là Thái Lan và Ấn Độ đều chứng kiến khối lượng xuất khẩu giảm sút. Nguyên nhân chung là do đồng nội tệ lên giá làm giảm nhu cầu cũng như việc nguồn cung bị hạn chế. Ngoài ra, sự cạnh tranh gia tăng giữa các nước này cùng với các nước khác như Trung Quốc hay Campuchia cũng khiến các nhà xuất khẩu gạo gặp khó khăn.

VNHN - Trong thời gian qua, cả hai nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới là Thái Lan và Ấn Độ đều chứng kiến khối lượng xuất khẩu giảm sút. Nguyên nhân chung là do đồng nội tệ lên giá làm giảm nhu cầu cũng như việc nguồn cung bị hạn chế. Ngoài ra, sự cạnh tranh gia tăng giữa các nước này cùng với các nước khác như Trung Quốc hay Campuchia cũng khiến các nhà xuất khẩu gạo gặp khó khăn.

Lúa gạo là mặt hàng Việt Nam vốn có nhiều lợi thế cạnh tranh khi xuất khẩu sang EU. 

Xuất khẩu giảm sút

Đồng baht mạnh đã giữ cho giá gạo xuất khẩu của Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới sau Ấn Độ, cao hơn hẳn so với những trung tâm xuất khẩu gạo khác của châu Á. Điều này có thể làm giảm nhu cầu của các khách hàng. Thái Lan đang bị mất thị phần trước đối thủ lớn là Việt Nam, do đồng baht tăng giá, khi đồng tiền này tăng mạnh nhất trong số các đồng tiền châu Á, lên mức cao nhất trong hơn sáu năm trong tháng Bảy.

Trong tháng Chín vừa qua, giá gạo 5% tấm của Thái Lan giảm từ 410-422 USD/tấn xuống 400-418 USD/tấn, trong khi giá gạo 5% tấm Ấn Độ tăng từ 366-374 USD/tấn lên 373-379 USD/tấn, còn giá gạo cùng loại của Việt Nam giảm từ 325-330 USD/tấn xuống 325 USD/tấn.

Một thương nhân cho biết rất khó để tìm khách hàng mới vì giá cả nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, chủ yếu vì tỷ giá hối đoái và những lo ngại về nguồn cung trong nước trong bối cảnh nước này phải đối mặt với đợt hạn hán tồi tệ nhất trong một thập kỷ qua. Theo thương nhân này, kể từ đầu năm tới nay, Thái Lan vẫn chỉ có những giao dịch quy mô tương đối nhỏ với các khách hàng thường xuyên.

Theo Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse, mức dự báo trên thấp hơn mức chỉ tiêu xuất khẩu 9 triệu tấn gạo đặt ra cho cả năm. Thái Lan xuất khẩu tổng cộng 11,09 triệu tấn gạo trong năm 2018, giảm so với mức 11,67 triệu tấn của năm 2017. Kim ngạch xuất khẩu gạo của nước này năm 2018 tăng 8,3% so với năm 2017, đạt 5,61 tỷ USD. Giá gạo xuất khẩu đạt trung bình 507 USD/tấn trong năm 2018, tăng 14,1% so với năm 2017. Kim ngạch xuất khẩu năm nay dự kiến đạt khoảng 4,7 tỷ USD.

Trong khi đó, gạo của Ấn Độ cũng lên giá, một phần do đồng rupee đang hồi phục. Một nhà xuất khẩu cũng cho biết việc nguồn cung cấp lúa gạo địa phương bị hạn chế đã buộc các nhà xuất khẩu phải tăng giá. Số liệu thống kê chính thức cho thấy lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ trong quý 2 vừa qua giảm 28,2% so với cùng kỳ năm 2018 xuống 2,35 triệu tấn. Nguyên nhân là do nhu cầu đối với các loại gạo khác ngoài gạo basmati đều giảm.

Nông dân thu hoạch lúa trên cánh đồng ở tỉnh Nakhon Pathom của Thái Lan.

Cuộc đua giành thị trường

Sau khi đã nhập một lượng gạo cao kỷ lục trong năm nay, Philippines được dự báo sẽ giảm nhập khẩu gạo trong năm 2020, trong bối cảnh nguồn cung dư thừa và các doanh nghiệp lúa gạo tăng năng suất. Trong báo cáo mới nhất, Cục Nông nghiệp nước ngoài thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA-FAS) dự báo Philippines sẽ nhập khẩu khoảng 2,4 triệu tấn gạo trong năm 2020, giảm 23% so với con số 3,1 triệu tấn trong năm nay. Dự báo này được đưa ra dựa trên ước tính lượng gạo xay xát của Philippines sẽ tăng 3% lên 12 triệu tấn và tổng sản lượng lúa tăng 2% lên 19 triệu tấn.

Theo Ban Thư ký Dịch vụ Xuất khẩu Gạo Một cửa Campuchia, Trung Quốc vẫn là khách hàng mua gạo hàng đầu của Campuchia trong giai đoạn từ tháng Một đến tháng Tám năm nay. Thị trường Trung Quốc chiếm tới 39% tổng lượng gạo xuất khẩu của nước này. Theo số liệu chính thức, trong 8 tháng qua, Campuchia đã xuất khẩu tổng cộng hơn 342.000 tấn gạo sang 51 quốc gia, tăng 0,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Chookiat cho biết Thái Lan cũng đang đối mặt với sự cạnh tranh từ Trung Quốc, nhưng trong nửa đầu năm nay đã tăng gần gấp đôi lượng gạo xuất khẩu so với cùng kỳ năm ngoái. Với lượng gạo dự trữ lớn, Trung Quốc đang xuất khẩu sang các thị trường châu Phi mà trước đây Thái Lan chiếm lĩnh. Trong khi đó, Indonesia cho biết sẽ ưu tiên nhập khẩu nhiều loại nông sản, trong đó có gạo từ Ấn Độ, nhất là gạo basmati.