VNHNO - Ngày 20/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) đã ký với Nga từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Tuyên bố này đã được đưa ra tại một buổi mít tinh vận động tranh cử của ông Trump tại Elko (bang Nevada, Mỹ).
Ông Trump phát biểu trước báo giới ở Nevada ngày 20/10. Ảnh: Reuters.
Lí giải cho quyết định đầy bất ngờ, lãnh đạo Nhà Trắng cho hay: "Mỹ đã duy trì và tôn trọng thỏa thuận, nhưng đáng tiếc là Nga không làm điều tương tự. Họ đã vi phạm hiệp ước (INF) và chế tạo vũ khí mới suốt nhiều năm qua, trong khi Washington không được phép làm vậy. Chúng tôi sẽ chấm dứt thỏa thuận ... Tôi không biết tại sao Tổng thống Obama đã không đàm phán để rút (Mỹ khỏi INF)".
Theo tờ Guardian, Hiệp ước INF năm 1987, do Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Ronald Reagan ký với lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev, cấm phóng các loại tên lửa hạt nhân có tầm xa từ 500 - 5.500 km trên mặt đất. Hiệp ước này đã dẫn tới việc loại bỏ gần 2.700 tên lửa tầm trung và tầm ngắn, đồng thời chấm dứt cuộc đối đầu nguy hiểm giữa các tên lửa hành trình Mỹ Pershing với dàn tên lửa SS-20 của Liên Xô ở châu Âu.
Dù đưa ra cáo buộc Nga vi phạm Hiệp ước INF nhưng ông Trump không cung cấp bất kỳ bằng chứng nào về điều này. RT đã dẫn lời ông Trump cảnh báo thêm rằng, sau khi rút khỏi INF, Mỹ sẽ phát triển vũ khí hạt nhân, trừ khi Nga và Trung Quốc nhất trí ký kết một thỏa thuận mới.
Về phía Nga, chính phủ nước này vẫn nhất quyết sẽ tuân thủ nghiêm ngặt Hiệp ước INF chừng nào Mỹ còn làm điều đó. Hồi tháng 10/2017, Tổng thống Putin từng khẳng định, nếu Washington rút khỏi thỏa thuận này, họ sẽ chứng kiến phản ứng "tức thì và tương tự" từ Moscow.
Theo giới quan sát, ông Trump tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi INF chỉ 1 ngay sau khi báo chí cho đăng tải thông tin, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đang thúc ép ông làm điều đó. Các chuyên gia khuyến cáo, động thái bất ngờ này có thể dẫn tới cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất về kiểm soát vũ khí hạt nhân kể từ những năm 1980./.
