28/03/2024 lúc 21:01 (GMT+7)
Breaking News

Thầy thuốc nhân dân, PGS. TS  Đinh Kim Xuyến: Con người bình dị mà tấm lòng cao quý

VNHN - Tròn 70 tuổi đời, đến nay bà đã có hơn 40 năm cống hiến cho sự nghiệp cao quý – Sự nghiệp Chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đó là hành trình của khát vọng, của sự vượt khó mà nếu thiếu ý chí và niềm say mê sẽ không thể đi đến bến bờ thành công được. Danh hiệu cao quý Thầy thuốc nhân dân và tấm Huân chương Lao động hạng Ba bà được trao tặng chính là sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước và nhân dân về những đóng góp xuất sắc của bà cho sự nghiệp chung. 

VNHN - Tròn 70 tuổi đời, đến nay bà đã có hơn 40 năm cống hiến cho sự nghiệp cao quý – Sự nghiệp Chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đó là hành trình của khát vọng, của sự vượt khó mà nếu thiếu ý chí và niềm say mê sẽ không thể đi đến bến bờ thành công được. Danh hiệu cao quý Thầy thuốc nhân dân và tấm Huân chương Lao động hạng Ba bà được trao tặng chính là sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước và nhân dân về những đóng góp xuất sắc của bà cho sự nghiệp chung. 

Có một sắc Hoa:  Đẫm màu đời: Đỏ, vàng, tím, xanh đủ cả

Có một con người: Mặn mòi nhựa sống: Ngọt ngào, cay đắng từng qua

Có một trái tim: Đỏ nhiệt huyết, nặng tình đời dâng hiến

Có một tâm hồn: Không chỉ riêng mình, sống cho cả xung quanh…

Đó là mấy câu thơ tôi muốn tặng TTND-PGS-TS Đinh Kim Xuyến (hiện là Viện trưởng Viện nghiên cứu và hỗ trợ thử nghiệm lâm sàng vắcxin và sinh phẩm y tế). Bà là một người như thế. Bằng sự mê say trong nghiên cứu khoa học, bằng ngọn lửa hồng trong trái tim giàu nhiệt huyết, cuộc đời bà đã kết thành trái ngọt, đã thầm lặng cống hiến cho cộng đồng và đất nước nhiều giá trị của chất xám trong sự nghiệp chăm lo sức khỏe con người.

Trái chín của lòng yêu nghề

Nếu tính đến khi chính thức nghỉ hưu theo chế độ (2009), PGS-TS Đinh Kim Xuyến đã có 38 năm công tác và hoạt động trong lĩnh vực Y học Dự phòng; trực tiếp tham gia các hoạt động về phòng chống các bệnh dịch, đặc biệt là các bệnh dịch lớn như: Bại liệt, Viêm não, Sốt xuất huyết, Tả, Lỵ, Thương hàn, Cúm H5N1, SARS, Dại, Than .v.v…Với niềm say mê khoa học và tâm đức của một người thầy thuốc,  Trong chừng ấy năm bà đã trực tiếp thực hiện 36 đề tài nghiên cứu khoa học; trong đó bà làm Chủ nhiệm 01 đề tài cấp Nhà nước và 03 đề tài cấp Bộ Y tế. Kết quả nghiên cứu các đề tài khoa học của bà đều được ứng dụng vào thực tế phục vụ sức khỏe cộng đồng. Không những vậy, bà còn là giảng viên kiêm nhiệm tại trường Đại học Y khoa Hà Nội trong hơn 25 năm; là giảng viên kiêm nhiệm sau đại học, hướng dẫn cao học, NCS trong hơn 20 năm và tham gia rất nhiều khóa đào tạo bác sỹ tuyến cơ sở… Bà đã tham gia hơn 30 hội nghị quốc tế chuyên ngành, vừa là những đóng góp của bà cho khoa học, vừa là sự học hỏi của bà từ bạn bè quốc tế…

PGS-TS Đinh Kim Xuyến tại Lễ Khai giảng khóa đào tạo NCS và trao Bằng cho tân Tiến sĩ (11/2011)

Một trong những kỷ niệm sâu sắc và cống hiến quan trọng nhất của bà là nhiệm vụ được giao vào năm 1987 khi đang công tác tại Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương. Đó là làm chuyên trách và làm Chủ nhiệm Chương trình Quốc gia về phòng chống bệnh dại (15 năm) – một bệnh mà tại thời điểm đó số ca tử vong nhiều, gây lo lắng cho các cơ quan quản lý y tế và cho nhân dân. Trong khi việc phòng chống vẫn đang là một thách thức. Phải làm sao để có được đánh giá đúng về thực trạng bệnh dại và những tồn tại của bệnh đó, làm cơ sở để xây dựng một chiến lược phòng chống bệnh hiệu quả nhất ? Đó là một yêu cầu mà nếu có phải dành cả đời phấn đấu để đạt được, cũng là điều may mắn và hạnh phúc lắm rồi !

Suốt từ năm 1987 đến năm 2009, Tiến sĩ Đinh Kim Xuyến đã nỗ lực hết mình; bà làm việc không kể ngày đêm bởi bà hiểu rằng, công việc của bà có kết quả sớm ngày nào thì tính mạng của hàng ngàn con người không may mắc bệnh dại mỗi năm, sẽ có cơ hội được bảo toàn sớm ngày đó… Không quản khó khăn, vất vả, bà đã in dấu chân mình ở hơn 60 tỉnh, thành phố trong cả nước, với một khối lượng công việc không dễ gì đo đếm được…, để rồi bà và các cộng sự của mình đã thành công, ghi dấu ấn sâu đậm trong sự nghiệp lớn lao (nhờ vậy mà so với những năm 1990-1995 thì số ca tử vong do bệnh dại vào những năm 2000-2009 đã giảm trên 85% - từ gần 500 ca giảm còn 65 ca, và quan trọng là đã xây dựng được một chiến lược phòng chống bệnh dại một cách hiệu quả).

Bà Đinh Kim Xuyến được Vinh danh Trí thức tiêu biểu Thủ đô

Trong hành trình làm khoa học của mình, bà Đinh Kim Xuyến không ngừng học tập, phấn đấu để nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng trong nghiên cứu khoa học. Năm 1985 bà bảo vệ thành công luận án tiến sĩ khoa học; năm 1996 bà được phong học hàm Phó giáo sư và đặc biệt năm 2008 bà được Nhà nước trao danh hiệu cao quý: Thầy thuốc nhân dân. 

Cả cuộc đời cống hiến cho khoa học, cho sự nghiêp y tế với chuyên ngành Dịch tễ học, bằng tâm huyết và năng lực của mình, bà đã trở thành một trong những chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực phòng chống bệnh dại ở Việt Nam. Những cống hiến của bà, như một lẽ tự nhiên, đã mang đến cho bà một “Thương hiệu” – Đó là uy tín nghề nghiệp, là niềm tin yêu và quý trọng của người dân, là sự tin tưởng của đồng nghiệp. Thiết tưởng còn hạnh phúc nào hơn !

Với TTND-PGS-TS  Đinh Kim Xuyến, nghỉ hưu không có nghĩa là không còn cống hiến, càng không có nghĩa là nghỉ làm việc. Đã chục năm qua, hầu như không lúc nào bà rảnh rỗi theo đúng nghĩa. Vẫn là công việc “ngập đầu”, vẫn là bao đêm trăn trở trước yêu cầu thực tiễn, vẫn là những chuyến đi đến mọi miền đất nước, những mối liên kết trong và ngoài nước mang lợi ích đến cho cộng đồng…

PGS-TS Đinh Kim Xuyến dự hội nghị Quốc tế chuyên gia về phòng chống các bệnh từ súc vật sang người.

Hiện nay, với vai trò Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Hỗ trợ thử nghiệm lâm sàng văc xin và sinh phẩm y tế, bà làm việc nhiều hơn, đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Với uy tín và sự điều hành của bà, Viện đã phối hợp với Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh Dịch tế Trung ương, Học Viện Quân Y thực hiện nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đánh giá tính an toàn và sinh miễn dịch của vắc xin. Đề tài đã hoàn thành, được Hội đồng Đạo đức Y sinh học Quốc gia IEC Bộ Y tế nghiệm thu, đánh giá đạt kết quả tốt và cấp phép lưu hành tại Việt Nam 4 loại vắc xin gồm: vắc xin Dại, vắc xin 5 trong 1 ComBefive, vắc xin Rotavac do Ấn Độ sản xuất, vắc xin Sởi do Việt Nam sản xuất; góp phần giúp Bộ Y tế có thêm văc xin đưa vào chiến lược cung cấp nhiều loại vắc xin có chất lượng tốt để người dân  có điều kiện lựa chọn và sử dụng phòng bệnh an toàn và hiệu quả.

Cùng với đó, tháng 11/2019, Hội đồng IEC Bộ Y tế cũng đã thông qua đề cương nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng về tính an toàn của vắc xin Cúm mùa 4 chủng do Hàn Quốc sản xuất, cho phép thực hiện tại thực địa bắt đầu từ tháng 1 năm 2020 và dự kiến tháng 6/2020 được nghiệm thu kết quả. Mặt khác,  Viện còn phối hợp với Cục Khoa học công nghệ và đào tạo Bộ Y tế, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Học Viện Quân Y 103 tổ chức được 5 lớp GCP cho cán bộ thực hiện 5 nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng vắc xin, đảm bảo tất cả cán bộ tham gia nghiên cứu đều có chứng chỉ GCP… Hoạt động tổ chức nghiên cứu của TTND-PGS-TS  Đinh Kim Xuyến suốt chục năm qua khiến mọi người nghĩ rằng, “bà đâu đã nghỉ hưu”. Đúng là… “đỏ nhiệt huyết, nặng tình đời dâng hiến” là vậy.

 Sắc thắm của tình yêu người  

Bà Đinh Kim Xuyến tặng quà và quỹ Khuyến học tại huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái

 Đành rằng mỗi người có một số phận và hoàn cảnh khác nhau, nhưng với bà Đinh Kim Xuyến, hoàn cảnh ấy thật vất vả, gian nan ngay từ những năm tháng tuổi thơ. Mới 6 tháng tuổi bà đã không còn Mẹ và chưa đầy 5 tuổi lại mồ côi cha! Mấy anh em phải tự lo, tự kiếm sống nuôi nhau. Sinh ra ở Thanh Hóa, nhưng bà phải theo người anh lên Tây Bắc (Nghĩa Lộ) và học ở đó…Cuộc sống vô cùng khó khăn, thiếu thốn ngày ấy đè nặng suốt một thời học sinh hồn nhiên, trong trắng của bà. Những năm học phổ thông và đại học, hầu như bà phải tự lao động lấy tiền ăn học. Nhưng chính khó khăn đã rèn luyện cho bà có một nghị lực và bản lĩnh để giúp cô trò nhỏ Kim Xuyến ngày ấy vượt qua tất cả và liên tục nhiều năm liền là học sinh giỏi, là cháu ngoan Bác Hồ; rồi đỗ vào đại học Y khoa Hà Nội…

Hành trang mà bà có được khi dấn thân vào sự nghiệp của một nhà khoa học, của một trí thức, được kết tinh từ cả những tháng năm đầu đời gian nan ấy. Có lẽ, cuộc đời đã thử thách bà bằng cả một thời gian nan, rồi bằng những nỗi buồn không dễ sẻ chia…Nhưng cuộc đời cũng lại đền đáp cho bà niềm hạnh phúc, sự vinh quang trong sự nghiệp; đặc biệt là sự sẻ chia, giúp đỡ với cộng đồng mà bà vẫn thường làm bằng cái tâm, cái thiện tự đáy lòng - Tất cả đều bình dị mà cao quý…

Bên cạnh công tác chuyên môn và các hoạt động khoa học, TTND Đinh Kim Xuyến còn rất nhiệt tình tham gia các hoạt động xã hội bằng chính cái tâm của mình. Bà tham gia tích cực hoạt động của các tổ chức của Đoàn thanh niên, Hội Phụ nữ, Công đoàn, khuyến học, Biển đảo, xây dựng nông thôn mới. Đóng góp ủng hộ Quỹ khuyến học, xây dựng trường học (phòng máy tính, phòng học ngoại ngữ, nhà trẻ, phòng y tế, hoc bổng cho học sinh nghèo, v.v…); tặng quà và học bổng cho các trường PTCS miền núi khó khăn; cùng Cảnh sát biển đồng hành giúp Ngư Dân huyện Lý Sơn Quảng Ngãi; đóng góp cải tạo Nghĩa trang Liệt sĩ; Ủng hộ Người cao tuổi khó khăn; Xây dựng chùa, trồng cây xanh bóng mát... Số tiền bà và Viện Nghiên cứu và Hỗ trợ thử nghiệm lâm sàng văc xin và sinh phẩm y tế của mình ủng hộ cộng đồng lên tới nhiều trăm triệu đồng… Với một người phụ nữ, hành trang có được như vậy thật sự đáng ngưỡng mộ và trân trọng.  

Rất nhiều phần thưởng cao quý bà được các cấp, các ngành trao tặng. Nhưng với bà PGS-TS Đinh Kim Xuyến, phần thưởng lớn nhất chính là được say mê làm khoa học, được cống hiến cho cộng đồng và đất nước, được nhân dân và đồng nghiệp tin yêu.