19/04/2024 lúc 15:45 (GMT+7)
Breaking News

Sâm đại quang Thảo dược quý cần được bảo tồn & phát triển

VNHN - Từng được xem là vật tiến vua trong các triều đại phong kiến xa xưa. Đó là sâm đại quang - loại sâm mà nhân dân trong vùng thường dùng trong các bài thuốc dân gian và hỗ trợ điều trị được nhiều bệnh.

VNHN - Từng được xem là vật tiến vua trong các triều đại phong kiến xa xưa. Đó là sâm đại quang - loại sâm mà nhân dân trong vùng thường dùng trong các bài thuốc dân gian và hỗ trợ điều trị được nhiều bệnh.

Mặc dù qúy là thế, nhưng có thời kỳ “thần dược” này chỉ còn trong những câu chuyện kể được người dân truyền tụng lại. Thật may, mới đây người ta lại phát hiện ra một người dân ở số 66B, Đường 92, ấp Bến Đò 1, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh đã gìn giữ tốt giống sâm này và còn nhân được giống trồng với diện tích lớn, giúp nhiều người dân xung quanh hỗ trợ điều trị và chữa bệnh.

Củ Sâm đại quang sau khi thu hoạch

Thời gian gần đây, nhiều người rỉ tai nhau về các công dụng thần diệu của loại thảo dược có tên “Sâm đại quang”. Nhiều người cho rằng, loại cây này chữa được nhiều bệnh như đại tràng, xơ gan, gan nhiễm mỡ, mỡ máu, mắt mờ và mù, tiểu đường. Chống phì đại tuyến tiền liệt, Tiền đình, huyết áp thấp, tăng cường sinh lý nam giới, làm đẹp cho phụ nữ, Tăng sức đề kháng, hệ miễn dịch… và cả ung thư ?!. Ban đầu khi những thông tin về Sâm đại quang mới xuất hiện, loại sâm này được nhiều người săn lùng. Hiện giá loại sâm này đang ở mức trên, dưới 100.000.000 đồng/kg.

Sâm quý khó tìm

Tìm hiểu từ người dân được biết, trước đây cũng có một số hộ trồng loại sâm đại quang từ 10-15m2/hộ dùng để chữa các bệnh mãn tính như viêm gan, thấp khớp, hồi phục sức khỏe. Ngoài ra, loại cây này còn có tác dụng chống lão hóa tế bào, do đó còn được gọi là vị thuốc “cải lão hoàn đồng”. Tuy nhiên, Sâm đại quang rất khó trồng lại dễ bị thoái hóa. Nếu không chọn giống tốt thì lứa sau sẽ bị thoái hóa ngay. Cây sinh trưởng chỉ 4 tháng, 100% là cây đực, củ chỉ là một rễ nhỏ, dược tính rất thấp nên không thành công. Vì vậy nhiều người cho biết, loại sâm này đã bị mai một và rất khó tìm thấy trên thị trường hiện nay.

Sách cổ ghi chép bí quyết chữa bệnh, Sâm đại quang có công dụng chữa bệnh.

Như một điều kỳ diệu, mới đây trên mạng Internet lan truyền thông tin về sâm đại quang vẫn đang sinh sôi trên mảnh đất TP.HCM từ một trang website: samdaiquang.vn. Lần theo địa chỉ trên trang website chúng tôi đã tìm được ông Nguyễn Xuân Nguyên – Người vẫn giữ được giống Sâm đại quang và thường dùng để giúp đỡ người dân quanh vùng “chữa bệnh”.

Dẫn chúng tôi ra tham quan vườn sâm được 1 năm tuổi đang xanh tốt với diện tích khoảng 1000m2, bên hông nhà, ông Nguyên vui vẻ kể, Sâm đại quang được Đại Thiền Sư Tuệ Tĩnh tìm ra ở chân núi Dành – Bắc Giang vào thế kỷ thứ XIV. Loại sâm này có nhiều công dụng, tốt cho sức khỏe, tương truyền rằng có thời kỳ mẹ vua Tự Đức bị loà mắt, nhiều thuốc thang chữa trị mà vẫn không khỏi, năm đó may nhờ có sâm đại quang do quan lại trong vùng cống tiến mà mắt bà sáng lại, từ ấy sâm đại quang trở thành sản vật quý tiến vua hàng năm.Trong cuốn sách “Dược tính chỉ nam” ông có ghi: “Ngoài tác dụng bồi bổ cơ thể nó còn tái tạo gan và làm sáng mắt” nên ông đặt tên nó là Sâm Đại Quang (Đại quang nghĩa là sáng mắt).

Vườn sâm rộng khoảng 1000m2 xanh tốt của ông Nguyễn Xuân Nguyên

Theo ông Nguyên, Sâm đại quang là cây nhiệt đới lá rộng 10-15cm, dài 30-35cm, vòng đời có từ 35-50 lá tương đương với 2m2 bề mặt để quang hợp, củ sâm có lớp vỏ bên ngoài hơi cứng, bên trong lõi màu vàng nhạt, mùi thơm dịu, và hơi ngọt... Loại sâm này phải trên 1 năm tuổi dùng mới hữu dụng. Trong sâm đại quang dược tính cao một số hoạt chất không chịu nhiệt độ cao nên sâm đại quang dùng tươi mới hiệu nghiệm tức là lá thì ăn sống, củ thì ngâm rượu hoặc thái lát trộn mật ong.

Bí quyết gia truyền

Hỏi về cơ duyên đến với các bài thuốc được coi là báu vật này, ông Nguyên cho biết, trước kia, gia đình trồng vài cây sâm ở góc vườn. Ông nội chính là người có công đưa cây sâm này về vườn trồng. Từng xem ông nội bốc thuốc và “học nghề” từ người cha của mình, ông Nguyên còn tìm đọc nhiều cuốn sách về y thuật, cả Tây lẫn Đông y để kết hợp các phương pháp “trị bệnh”.

Ông Vũ Đức Nhân ở TP.HCM – Bệnh nhân ung thư gan được điều trị khỏi bệnh tham quan vườn Sâm đại quang

Theo ông Nguyên cho biết:Bài thuốc gia truyền của ông đã chữa khỏi cho nhiều người mắc các bệnh về gan như men gan cao, gan nhiễm mỡ, viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C, u gan, xơ gan cổ chướng, và khắc chế ung thư gan giai đoạn đầu cùng một số căn bệnh về gan khác. “Phương pháp tốt nhất vẫn là người bệnh phải có các phiếu xét nghiệm, phim chụp để ông có căn cứ bốc thuốc cho người bệnh. Thông thường, bệnh nhân chỉ được ông Nguyên bốc thuốc sử dụng trong vòng 1 tháng sau đó đến khám, kiểm tra lại để điều chỉnh lượng thuốc. Đối với những bệnh nhân ở quá xa, lương y có thể bốc thuốc trong 3 tháng nhưng sau mỗi tháng phải đi xét nghiệm để biết tình hình tiến triển của bệnh”, ông Nguyên chia sẻ .

Với “bí kíp” gia truyền của mình và thực tế chứng minh nhiều ca bệnh gan đã khỏi bệnh hoàn toàn. Không ít bệnh nhân ung thư đã được bệnh viện trả về… nhưng vẫn tìm đến ông để chữa trị và thoát khỏi “lưỡi hái tử thần”.

Theo quan sát của chúng tôi, mỗi ngày có cả chục bệnh nhân đến điều trị và cả những bệnh nhân đã khỏi bệnh đến để cám ơn ông.

Kỳ vọng thương hiệu Việt

Hiện ở Việt Nam, người ta mới chỉ biết tiếng sâm Ngọc Linh, loài sâm mọc ở Kon Tum, Quảng Nam. Theo kết quả nghiên cứu, phần thân và rễ của sâm Ngọc Linh chứa tới 26 hợp chất saponin có cấu trúc hóa học đã biết và 24 saponin có cấu trúc mới không có trong các loại sâm khác, trong khi sâm Triều Tiên chỉ có khoảng 25 saponin. Với giá trị chữa bệnh và bồi bổ sức khỏe cao nên sâm Ngọc Linh hiện được bán trên thị trường với giá cao và đắt hơn sâm Triều Tiên, thậm chí có nhiều người Nhật Bản, Hàn Quốc đã tìm đến Việt Nam mua sâm Ngọc Linh chữa bệnh.

Để bảo vệ loại dược liệu quý này, Chính phủ Việt Nam đã xếp sâm Ngọc Linh vào diện cây cấm khai thác, mua bán bất hợp pháp, đồng thời có dự án nhân giống, trồng bảo tồn. Tuy nhiên hiện nay, việc trồng chưa đúng kỹ thuật nên cây còi cọc, ra hoa đậu quả không đáng kể nên chưa sản xuất được giống. Chính vì vậy, việc phát hiện thêm một loài sâm quý - sâm đại quang có thể coi là một tin vui cho ngành công nghiệp dược phẩm.

Phiếu phân tích và kiểm nghiệm được Viện Dược Liệu chứng nhận

Phiếu phân tích và kiểm nghiệm được Viện Dược Liệu chứng nhận

Hiện Sâm đại quang đã được Viện dược liệu trung ương Bộ y tế, Trung tâm kiểm nghiệm Viện thực phẩm chức năng và nghiên cứu thẩm định của Liên hiệp khoa học công nghệ xanh Việt Nam phân tích kết quả cho thấy:

Về dưỡng chất: trong sâm đại quang lượng saponin và các a xít a min khá cao và phần lớn chúng ở dưới dạng các bua hydro thơm không no. Hàm lượng saponin no là thấp. Theo kết quả phân tích của Viện thực phẩm chức năng thì lượng saponin no là: Ginsensid: Rg1 : 0.93mg/g; Rb1: 0.13 mg/g; Re: 0.28mg/g

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học tại học viện Gusen - Hàn quốc thì: Rg1: điều hòa hoạt động của hệ thần kinh; Rb1: Ổn định thần kinh, chống stress, tăng cường trí nhớ của hệ thần kinh trung ương; Re: Bảo vệ tế bào tủy, giúp tủy luôn sản sinh các tế bào mới giúp con người ta mãi trẻ, tăng cường tuổi thọ.

Đặc biệt trong Sâm đại quang, lượng saponin đỏ là rất cao (Saponin đỏ là thành phần chính của Hồng sâm – Hàn Quốc). Và các nguyên tố vi lượng C, Fe, PP … Còn lại đông đảo saponin ở dạng các bua hydro thơm không no.

Ngoài các dược tính tại kết quả kiểm nghiệm của Viện Dược Liêu Bộ Y Tế phân tích ra, Sâm Đại Quang còn có gần đầy đủ các a xít a min thiết yếu cho cơ thể người.

Biết rõ công dụng của Sâm đại quang trong vườn, sau khi đi kiểm định về dược tính. Năm 2016, ông Nguyên mới tiến hành nhân giống trồng trên diện rộng và liên kết nhà vườn, áp dụng công nghệ xanh Việt Nam. Sâm đại quang được trồng trong hệ thống nhà lưới ngăn chặn sự sâm nhập của côn trùng gây hại và áp dụng công nghệ cao trồng bằng phân bón hữu cơ (phân bò ủ mục, phơi khô) đất sạch và tưới bằng nước giếng khoan. Sau 18 tháng thu hoạch Sâm đại quang được xử lý tiệt trùng bằng cách nhúng trong nước đường đun sôi 1 phút sau đó đưa vào túi chuyên dụng hút chân không và bảo quản trong kho lạnh.

Rõ ràng, giá trị của sâm đại quang đã được chứng minh và nhân giống, chắc chắn rằng, sâm đại quang sẽ tiến gần hơn đến việc tạo nên thương hiệu “sâm Việt Nam” xếp ngang với “sâm Triều Tiên”, “sâm Nhật Bản”, “sâm Trung Quốc” hay “sâm Mỹ” đang có mặt trên thị trường quốc tế.

DNTN Sâm đại quang Củ Chi:

- Địa chỉ: số 66B, Đường 92, ấp Bến Đò 1, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh.

- Điện thoại: 0913.914.733 - 0966.391.317 * - Website: www.samdaiquang.vn