VNHN – Hiện nay, nhu cầu mua nhà ở xã hội ngày càng lớn trong khi nguồn cung lại hạn chế điều này đã khiến mức giá nhà ở xã hội bị đẩy lên. Không những thế việc mua bán nhà ở xã hội còn nhiều bất cập, ngoài phải trả khoản tiền mua nhà, người dân muốn chắc chắn mua được nhà phải nộp thêm các khoản phí như: phí dịch vụ, phí chênh lệch chọn căn tầng…
Dự án khu nhà ở xã hội IEC Thanh Trì
Nhà ở xã hội – chính sách nhân văn sâu sắc
Vấn đề an sinh xã hội luôn là bài toán nan giải của các cơ quan chính quyền nhà nước trong công tác hỗ trợ nhà ở cho người có mức thu nhập thấp. Nhằm hướng đến nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân, Chính phủ đã đưa ra chính sách Nhà ở xã hội mang tính nhân văn sâu sắc. Theo đó những quyết định nhằm giúp doanh nghiệp nhanh chóng đầu tư phát triển nhà ở xã hội với những chính sách ổn định cho nhà đầu tư và khách hàng đã được triển khai.
Việc thực hiện các chính sách nhà ở xã hội cho thấy sự đúng đắn của Chính phủ và Bộ xây dựng. Đồng thời thể hiện trách nhiệm của Nhà nước đối với cộng đồng, hướng đến sự phát triển xã hội lâu dài và bền vững. Nhờ vậy mà mong muốn sở hữu một căn hộ giá rẻ của những người có thu nhập thấp đã dần trở thành hiện thực.
Nhà ở xã hội – những bất cập luôn hiện hữu
Chính sách nhà ở xã hội ra đời mang lại nhiều lợi ích cho hàng triệu người có thu nhập thấp nhưng lại bộc lộ rất nhiều những bất cập, biến tướng. Theo hướng dẫn của Bộ xây dựng thì NƠXH được đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách sẽ chỉ được bán hoặc thế chấp sau 5 năm. Thế nhưng việc mua đi bán lại NƠXH đang diễn ra một cách vô cùng công khai. Theo luật sư, mọi trường hợp cho thuê, cho thuê mua, bán NƠXH không đúng quy định thì hợp đồng cho thuê, thuê mua, mua bán nhà ở không có giá trị pháp lý.
Không những thế, việc các chủ đầu tư và các sàn giao dịch “móc nối” với nhau để chia lợi nhuận cũng là một hình thức vô cùng phổ biến. Vấn đề này dẫn đến tình trạng người dân đặt cọc cho sàn giao dịch một số tiền nhất định với lời hứa sẽ chọn đúng căn, tầng cho khách hàng. Tuy nhiên, rủi ro về việc mất cọc là vô cùng lớn bởi đối với NƠXH các sàn giao dịch đều không có giấy ủy quyền của chủ đầu tư cho bán căn hộ.
Ngoài ra, theo quy định tại Điều 49, Điều 51 Luật Nhà ở năm 2014 thì những đối tượng được được mua nhà ở xã hội bao gồm: Người có công với cách mạng, hộ nghèo cận nghèo tại khu vực nông thôn, hộ người có thu nhập thấp tại đô thị… Thế nhưng theo phản ánh từ phía người dân địa phương, tại dự án khu nhà ở xã hội IEC Tứ Hiệp Thanh Trì đang diễn ra tình trạng bán nhà ở xã hội như nhà ở thương mại, bán nhà cho tất cả các đối tượng với thủ tục “hồ sơ nhanh gọn”.
Không khó để nhận thấy, nhiều đơn vị môi giới đang làm đủ mọi cách để trục lợi trên các sản phẩm NƠXH, làm ảnh hưởng đến thị trường và quyền lợi mua hàng chính đáng của người dân.
Nhà ở xã hội – hiểu rõ quy trình để không bị mất tiền oan
Với việc mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng, sử dụng và bán nhà ở xã hội sai quy định đều dẫn đến nguy cơ nhà ở xã hội bị thu hồi. Do đó người dân cần nắm vững quy trình và điều kiện để mua nhà ở xã hội, tránh những trường hợp xấu lợi dụng.
Đầu tiên, người dân cần xác định rõ bản thân thuộc có thuộc đối tượng được mua nhà ở xã hội hay không. Hộ khẩu có nằm tại nơi có dự án triển khai hay không? Trường hợp nếu hộ khẩu nằm trong dự án đang triển khai thì hồ sơ cơ bản bao gồm: Đơn đăng ký, giấy xác nhận tình trạng nhà ở, giấy chứng minh, sổ hộ khẩu, hợp đồng lao động, xác nhận thu nhập 6 tháng gần nhất không phải đóng thuế thu nhập cá nhân…
Ngoài ra, đối với trường hợp không có hộ khẩu tại nơi dự án đang triển khai người dân cần lưu ý đến các giấy tờ: KT3 đang tạm trú tại tỉnh thành phố có NƠXH trên một năm, có hợp đồng lao động hoặc quyết định bổ nhiệm, xác nhận thu nhập 6 tháng gần nhất không phải đóng thuế thu nhập cá nhân, xác nhận đóng bảo hiểm xã hội trên 1 năm…
Về trình tự thủ tục mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội chủ đầu tư sẽ cung cấp trên cổng thông tin của Sở xây dựng. Sau đó chủ đầu tư tiếp nhận hồ sơ đăng ký của khách hàng và tiến hành lựa chọn ra những bộ hồ sơ đủ điều kiện và chuyển danh sách lên Sở xây dựng. Khách hàng cần nộp hồ sơ tại địa chỉ tiếp nhận của chủ đầu tư theo các chỉ dẫn được đăng tải công khai trên website của Sở xây dựng Hà Nội và tại trang web chính thức của các chủ đầu tư dự án có nhà ở xã hội, không qua các sàn trung gian.
Theo quy định nhà ở xã hội không được phép bán như nhà ở thương mại và không có các khoản phí chênh lệch. Với trường hợp mua nhà ở xã hội mà phát hiện thông tin gian dối thì có thể bị hủy hợp đồng mua bán căn hộ. Tuy nhiên, rất nhiều sàn giao dịch vẫn “ngang nhiên” quảng cáo, bất chấp các quy định để bán được nhà.
Dự án khu nhà ở xã hội IEC có dấu hiệu lừa dối khách hàng?
Được biết, dự án khu nhà ở xã hội IEC (IEC Residences) nằm tại ô quy hoạch B3-2 thuộc Khu đô thị S5 (xã Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì) do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Cơ điện IEC làm chủ đầu tư.
Dự án nhà ở xã hội IEC Thanh trì có dấu hiệu giao bán như nhà ở thương mại
Theo phản ánh, tại dự án IEC không khó khi bắt gặp hình ảnh những nhân viên của các sàn giao dịch tư vấn cho khách hàng. Một nhân viên môi giới, tự giới thiệu thuộc sàn giao dịch VietPhat Propety (32B/405 đường Ngọc Hồi, Thanh Trì) chia sẻ “Em chỉ cần đóng 20 triệu tiền phí môi giới, phí chọn căn 50-160 triệu tùy từng căn, bên anh sẽ cam kết hồ sơ lấy đúng căn và tầng mà em chọn”.
Như vậy, ngoài việc khách hàng trả tiền mua căn nhà với chủ đầu tư, thì khách hàng phải bỏ thêm một khoản từ 80 – 200 triệu nữa để có thể lựa chọn được một căn tùy ý (không qua hình thức bốc thăm). Còn nếu không thì khách hàng phải nộp hồ sơ lên phía chủ đầu tư để chờ xét và bốc thăm, tuy nhiên trường hợp này để mua được nhà sẽ rất khó khăn.
Không những thế, khi người mua nhà tò mò về giá hợp đồng có được ghi trong hợp đồng không? Tất cả các sàn đều khẳng định không được ghi trong hợp đồng mua bán với chủ đầu tư. Số tiền chênh lệch này sẽ chỉ được ghi trong hợp đồng giữa sàn giao dịch và người mua. Khi khách hàng thắc mắc, vậy phía sàn có giấy ủy quyền của chủ đầu tư cho bán căn hộ không? Thì sàn VietPhat Propety khẳng định “không bên nào có vì đây là nhà ở xã hội, nếu là để mua bán chênh thì sẽ là sai quy định của pháp luật nên chủ đầu tư không bao giờ ký cho bên nào có cái hợp đồng đấy”
Câu hỏi được đặt ra, vậy chủ đầu tư có ký giấy ủy quyền bán căn hộ cho bất cứ sàn nào không? Việc hợp thức hóa hồ sơ chủ đầu tư có nắm được không? Nếu không thì tại sao khi đặt cọc và làm hồ sơ thì khách hàng lại làm việc với sàn, và sau đó có giấy xác nhận của chủ đầu tư? Phải chăng có sự “cấu kết” giữa chủ đầu và các sàn giao dịch để ăn tiền chênh lệch bởi theo luật sư thì chủ đầu tư sẽ có 70-80% quyền quyết định căn hộ bán cho ai?
Chính sách nhà ở xã hội thực chất ra đời để giúp giấc mơ có nhà của những người có thu nhập thấp trở thành hiện thực. Thế nhưng, với những bất cập tại các dự án nhà ở xã hội hiện nay, thì có lẽ giấc mơ về nhà ở xã hội của những người nghèo nói chung và người có thu nhập thấp nói riêng sẽ trở nên thật xa vời.
Ngọc Anh
