Đột nhập hầm khai thác vàng trái phép ở Lâm Đồng

VNHNO - Giữa đồi cà-phê đang mùa trĩu quả, ẩn khuất phía thung lũng tách biệt khu dân cư và được ngụy trang, che chắn khá cẩn thận là những hầm khai thác vàng trái phép. Để tránh “tai mắt” người dân và chính quyền địa phương, các đối tượng đã lén lút hoạt động vào cung giờ “vàng” của giấc ngủ sâu.

Hầm khai thác vàng với hệ thống đường dây điện được đưa vào trong

Nắm bắt sơ bộ về địa hình, qua nhiều ngày chờ thời cơ, chúng tôi đã đột nhập các hầm khai thác vàng trái phép tại khu vực thôn Yên Thành, xã Đạ Đờn, huyện Lâm Hà (Lâm Đồng). Có ít nhất ba hầm khai thác vàng trái phép tại khu vực này.

Dù bị phát hiện, đề nghị xử lý cách nay khá lâu, nhưng đến cuối tháng 9/2018, chúng tôi vẫn thấy có dấu hiệu đất, đá được vận chuyển ra ngoài đường hầm và bên trong còn nguyên hệ thống điện chiếu sáng, xe rùa chở đất và một số dụng cụ phục vụ khai thác vàng trái phép.

Thời điểm cuối mùa mưa, trong vai một lao động chăm sóc cà-phê, theo đường mòn dẫn lên rẫy của người dân thôn Yên Thành, chúng tôi tiếp cận hầm vàng trái phép nằm trên một quả đồi trồng cà-phê đang cận kề kỳ thu hoạch.

Thoạt nhìn bên ngoài, không hề có “dấu hiệu” đào đãi khoáng sản, vì hầm vàng được che chắn bởi tán cà-phê lâu năm, cao khoảng 2,5m. Mất một khoảng thời gian tìm kiếm mọi ngõ ngách trong vườn, chúng tôi phát hiện một đường hầm dưới gốc cà-phê già ngay giữa vườn.

Một người làm công tác cảnh giới, người kia đột nhập đường hào dẫn tới miệng hầm. Đường hào này được đào rộng khoảng 0,7m, sâu gần 1m để dễ dàng vận chuyển đất đá, nước ra vào hầm. Đi hết đường hào dài khoảng 35m này thì gặp cửa hầm, với một âm thanh nhỏ cũng vọng sâu hun hút. Cửa hầm được che đậy bằng cánh cửa sắt sơ sài và thọc sâu vào tâm quả đồi, có đường dây điện dẫn vào bên trong. Quan sát quanh khu vườn, chúng tôi phát hiện lán trại khoảng 20m2, hai hồ chứa nước tạm bợ phục vụ việc đào đãi vàng.

Một đêm ở lại vùng sơn thôn. Hôm sau, chúng tôi tiếp tục thâm nhập vào hai hầm khai thác vàng khác, cách hầm trên khoảng một cây số. Hai hầm vàng này nằm ẩn khuất dưới thung lũng và xa khu dân cư, nên ít người để ý.

Ngay tại miệng hầm, dù lán trại, hồ chứa nước bị dỡ bỏ, nhưng lượng đất, đá lớn có dấu hiệu mới được đào ra khoảng một tuần trước. Một người cảnh giới để phóng viên đột nhập đường hầm. Với ánh sáng đèn pin, thấy rõ hệ thống đường dây điện, ống dẫn khí được kéo từ cửa hầm vào sâu trong núi ước chừng 40m, trong hầm được mở rất nhiều ngóc ngách. Một đường hầm còn được các đối tượng thiết kế đường ray khá chuyên nghiệp để vận chuyển đất đá, khoáng sản nguyên khai từ sâu trong lòng núi ra cửa hầm.

Theo đơn thư phản ánh của người dân gửi Báo Nhân Dân và sau khi tiếp cận, chúng tôi được biết, thời điểm tháng 6/2018, các hầm khai thác vàng trên hoạt động liên tục, nhưng thời gian gần đây, cơ quan chức năng kiểm tra thường xuyên nên các đối tượng lén lút làm vào khung giờ từ nửa đêm đến rạng sáng. Ban ngày thì “án binh bất động”, máy móc, thiết bị được ngụy trang, cất dấu.

Ngoài các hầm khai thác vàng trên, chúng tôi còn ghi nhận nhiều hố nhỏ sâu hơn 1m giữa vườn cà-phê của nhiều hộ dân trong khu vực, dấu vết còn khá mới, cho thấy dấu hiệu “xăm” khoáng sản để đào hầm khai thác.

Tiếp cận báo cáo về tình hình khai thác vàng trái phép tại thôn Yên Thành từ cơ quan chức năng huyện Lâm Hà, cho thấy, hầm vàng trái phép nằm giữa vườn cà-phê thuộc thửa đất của ông Võ Văn Tuấn (ngụ thôn An Phước, xã Đạ Đờn), hầm dài khoảng 80m, cuối đường hầm có giếng sâu 12m.

Hai hầm khai thác vàng còn lại của ông Nguyễn Văn Long và ông Trần Khắc Hữu, khai thác trên điểm hầm cũ, đều nằm trên đất chưa được cấp sổ.

Các hầm vàng trên được phát hiện từ tháng 6 tới tháng 8/2018. Cùng với đó, lực lượng Công an huyện Lâm Hà còn phát hiện khu vực hầm vàng của ông Long, Hữu có tám lao động, trong đó nhiều người chưa đăng ký tạm trú tại địa phương và có dấu hiệu sử dụng ma túy.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Minh An, Phó Chủ tịch UBND huyện Lâm Hà xác nhận, từ năm 2005, khu vực thôn Yên Thành là điểm “nóng” khai thác vàng trái phép. Thời gian đó, lực lượng chức năng rất vất vả xử lý các đối tượng để lập lại an ninh trật tự tại địa bàn.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2018, người dân phản ánh một số cá nhân đã lén lút đào hầm khai thác nhỏ lẻ, gây ảnh hưởng đời sống sản xuất của một số hộ dân. Qua kiểm tra, Công an huyện, Phòng TN-MT, UBND xã Đạ Đờn đã yêu cầu ba hộ trên cam kết lấp miệng hầm, di dời máy móc, phương tiện ra khỏi khu vực.

“Cùng việc cử các lực lượng thường xuyên tuần tra, kể cả từ một, hai giờ sáng để phát hiện, xử lý; sắp tới, chúng tôi đang lên phương án đánh sập các hầm vàng trên, ngăn chặn tức thời và không để hoạt động khai thác vàng trái phép có cơ hội tái diễn”, Phó Chủ tịch UBND huyện Lâm Hà, Nguyễn Minh An nêu giải pháp.