VNHN - Ngày 11/4, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chủ trì cuộc họp đánh giá tình hình hoạt động của Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), các khó khăn vướng mắc trong triển khai nhiệm vụ và kiến nghị đề xuất.
3 tháng đầu năm 2020, dịch COVID-19 đã gây ảnh hưởng nặng nề đối với nền kinh tế trong nước. Về đầu vào, với đặc thù hoạt động hiện tại, SCIC ít chịu ảnh hưởng trực tiếp từ dịch bệnh đến việc huy động nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh, đầu tư phát triển (do Tổng công ty chưa phải vay nợ) và chi phí sản xuất (chủ yếu là chi phí quản lý và giá vốn các doanh nghiệp bán vốn, không trực tiếp sử dụng nguyên nhiên vật liệu, vận chuyển như các đơn vị sản xuất khác). Tuy nhiên, với phần lớn các doanh nghiệp trong danh mục quản lý của SCIC - là những doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh trực tiếp - bị ảnh hưởng rất nặng nề vì các đầu vào nói trên tăng giá hoặc khan hiếm, chuỗi cung ứng bị gián đoạn, khó khăn trong việc tiêu thụ đầu ra.
Theo số liệu cập nhật đến cuối tháng 3/2020, một số doanh nghiệp ước tính thiệt hại rất lớn như: Tập đoàn Dệt may Vinatex dự kiến giảm 22% doanh thu (284 tỷ đồng) và 79% lợi nhuận (237 tỷ đồng) so với kế hoạch; Công ty Cổ phần viễn thông FPT – FPT Telecom dự kiến giảm 15% doanh thu (1.789 tỷ đồng) và 20% lợi nhuận (413 tỷ đồng); Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam dự kiến giảm 2.089 tỷ đồng doanh thu và 413 tỷ đồng lợi nhuận so với kế hoạch.
Do đó, khả năng doanh thu năm 2020 của SCIC có thể bị ảnh hưởng lớn từ dịch bệnh, trong đó, doanh thu từ cổ tức, bán vốn và doanh thu tài chính đều giảm do hoạt động của hầu hết các doanh nghiệp hết sức khó khăn, thị trường chứng khoán sụt giảm cả về cung và cầu, một mặt khó thu hút nguồn vốn từ nước ngoài, mặt khác hoạt động của các doanh nghiệp bán vốn rất khó khăn nên chất lượng nguồn cung không tốt. Theo ông Nguyễn Đức Chi, SCIC đã xây dựng 3 kịch bản triển khai kế hoạch trong năm 2020, trong đó, nếu dịch bệnh kết thúc trong quý II/2020, doanh thu và lợi nhuận trước thuế của SCIC dự kiến cùng đạt 82% kế hoạch.
Nếu dịch bệnh kết thúc trong quý III/2020, doanh thu và lợi nhuận trước thuế của SCIC dự kiến đạt tương ứng 64% và 46% kế hoạch. Quý IV/2020 dịch COVID-19 mới kết thúc, doanh thu và lợi nhuận trước thuế của SCIC dự kiến chỉ đạt tương ứng 50% và 16% kế hoạch. Hiện Tổng công ty vẫn quyết tâm chưa điều chỉnh kế hoạch năm 2020. Nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến bán vốn, cổ phần hóa, tiếp nhận doanh nghiệp, công tác đầu tư… đã được lãnh đạo SCIC nêu ra tại cuộc họp.
Tập đoàn Dệt may Vinatex dự kiến giảm 22% doanh thu (284 tỷ đồng) và 79% lợi nhuận (237 tỷ đồng) so với kế hoạch. Ảnh: Internet
Do hệ thống các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp nhà nước và SCIC còn nhiều bất cập, đến nay, một số kiến nghị, đề xuất của Tổng công ty vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Phó Chủ tịch Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Hồ Sỹ Hùng cho biết, hoạt động của SCIC còn nhiều khó khăn. Hiện Tổng công ty chưa xây dựng được chiến lược phù hợp, do đó vướng về định hướng, lĩnh vực đầu tư. Việc tiếp nhận doanh nghiệp còn chậm, lúng túng trong áp dụng quy định pháp luật để thực hiện bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
“Hai chức năng chính của SCIC là tiếp nhận doanh nghiệp và đầu tư, đến thời điểm này đã bộc lộ nhiều vướng mắc, do mâu thuẫn giữa các quy định hiện hành”, ông Hồ Sỹ Hùng cho hay. Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho rằng, nếu xác định đủ cơ chế và đúng chiến lược hoạt động, SCIC sẽ hoạt động tốt. Nhưng nếu bó buộc, hoạt động như một tổng công ty nhà nước bình thường, thì trong “chiếc áo chật” đó, SCIC rất khó nâng cao hiệu quả.
Nhận định mô hình của SCIC là hoàn toàn có cơ hội để phát triển, Thứ trưởng nhận định, để SCIC trở thành “quả đấm thép” trong khối doanh nghiệp nhà nước, cần phải xác định lại chiến lược của Tổng công ty này, những doanh nghiệp đã chuyển giao về SCIC nếu không hiệu quả cần thoái hết vốn nhà nước, tính toán lại việc chuyển giao doanh nghiệp từ các địa phương về và sửa cơ chế để tạo điều kiện cho công tác bán vốn, cổ phần hóa… Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải thông tin, hiện đã tạm dừng việc chuyển giao doanh nghiệp từ các địa phương về SCIC.
Bộ Tài chính đã trình Chính phủ nghị định sửa đổi Nghị định 126/NĐ-CP (Về chuyển doanh nghiệp nhà nước và công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần) và Nghị định 32/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp).
Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Thu Vân, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 41/2020/NĐ-CP về gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất đối với các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng do dịch COVID-19, các doanh nghiệp do SCIC quản lý cũng được thực hiện theo quy định này. Sắp tới, Chính phủ sẽ ban hành nghị quyết về tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, bà đề nghị, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tập hợp các kiến nghị của doanh nghiệp nhà nước và SCIC để Văn phòng Chính phủ lấy ý kiến thành viên Chính phủ.
Ghi nhận SCIC đã nỗ lực vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ giao và đạt được những kết quả tích cực, toàn diện trên các mặt hoạt động, góp phần đẩy nhanh tiến trình sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước, tuy nhiên, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho rằng, với vị trí và tiềm lực của mình, SCIC có thể làm được nhiều hơn nữa. SCIC cần hoàn thiện định hướng chiến lược để phát triển cho trúng, đúng, nâng cao vị trí, vai trò của SCIC trong hệ thống doanh nghiệp nhà nước nói riêng, ngành kinh tế của đất nước nói chung. Một mặt, SCIC phải góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội, nhưng đồng thời phải kinh doanh có lãi, phát triển được đồng vốn, đúng pháp luật.
