Tổng LĐLĐ Việt Nam đề nghị Chính phủ thí điểm cơ chế đặc thù cho Tổng Liên đoàn được trực tiếp giao đất và làm chủ đầu tư dự án nhà ở cho công nhân thuê tại các khu đất dịch vụ trong quy hoạch KCN hoặc quỹ đất khác do UBND tỉnh giới thiệu.
Đề xuất nhiều chính sách phát triển nhà ở cho công nhân
Ngày 16/10, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam về mối quan hệ công tác giữa Chính phủ và Tổng LĐLĐ Việt Nam.
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, trong quá trình triển khai dự án thí điểm thiết chế Công đoàn tại tỉnh Hà Nam và một số địa phương khác đã phát sinh một số các vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách, pháp luật làm ảnh hưởng đến tiến độ, mục tiêu của Đề án phát triển nhà ở cho công nhân.
Để khuyến khích và thúc đẩy được việc phát triển nhà ở cho công nhân, lao động thuê tại các khu công nghiệp, với đặc thù công nhân, lao động làm việc có thời vụ (trung bình một người lao động chỉ làm việc trong khu công nghiệp khoảng 2, 3 năm sau đó chuyển nơi khác hoặc về địa phương), làm việc theo ca kíp, thường xuyên di chuyển giữa các tỉnh thành, khu công nghiệp khác nhau, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam kiến nghị Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công.
Giao Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ thể lựa chọn nhà đầu tư trên tại dự án nhà ở thuộc quy hoạch khu thiết chế công đoàn để chủ động triển khai Đề án.
Về chính sách ưu đãi, Liên đoàn Lao động đề nghị miễn tiền thuê đất, tiền sử dụng đất đối với diện tích đất làm nhà lưu trú cho công nhân thuê; được miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế và được tính chi phí xây dựng nhà ở vào giá thành sản xuất khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp; được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng đang hoạt động tại Việt Nam.
Liên đoàn Lao động đề nghị Chính phủ thí điểm cơ chế đặc thù. Trong đó, Tổng Liên đoàn được trực tiếp giao đất và làm chủ đầu tư một số dự án nhà ở cho công nhân thuê tại các khu đất dịch vụ trong quy hoạch KCN hoặc quỹ đất khác do UBND tỉnh giới thiệu. Trước mắt cho phép Tổng Liên đoàn được đầu tư thí điểm xây dựng nhà ở cho công nhân tại các địa phương có số lượng công nhân đông như: Đồng Nai, Bình Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Bên cạnh đó, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư bố trí gói khoảng 3.000 tỷ để cấp bù lãi suất cho doanh nghiệp xây dựng nhà ở cho công nhân thuê và công nhân vay vốn để mua, thuê nhà ở.
Về tiêu chuẩn nhà ở cho công nhân, hiện nay các khu nhà trọ của công nhân có diện tích nhỏ, không đảm bảo tiêu chuẩn. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng ban hành tiêu chuẩn diện tích ở đối với nhà ở công nhân KCN cho thuê được thiết kế tối thiểu là 10 m2/người.
Về quy hoạch quỹ đất, kiến nghị sửa đổi đồng bộ quy định về việc dành quỹ đất cho phát triển nhà ở công nhân KCN trong các pháp luật: Luật Đất đai 2013 (tại Điều 149), Luật Đầu tư 2020 (tại Khoản 9 Điều 77) và Nghị định số 82/2018/NĐ-CP (tại Khoản 4 Điều 32), theo hướng trong quy hoạch KCN phải quy hoạch bố trí đất làm nhà lưu trú cho công nhân thuê, có hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thiết yếu phục vụ khu nhà ở công nhân, tuy nhiên phải bố trí riêng biệt với khu sản xuất, văn phòng; đáp ứng các tiêu chuẩn pháp luật về xây dựng và pháp luật khác liên quan đối với nhà ở.
Giao Chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN hoặc các đối tượng doanh nghiệp khác hoặc Tổng Liên đoàn làm Chủ đầu tư dự án nhà lưu trú công nhân; đáp ứng tối thiểu 50% nhu cầu nhà ở cho công nhân làm việc trong KCN.
Kiến nghị cho người lao động tại các KCN hoặc cho doanh nghiệp trong KCN thuê để bố trí cho người lao động của mình ở hoặc thuê lại; ưu tiên cho người lao động tại các KCN hoặc cho doanh nghiệp trong KCN thuê để bố trí cho người lao động của mình ở hoặc thuê lại; ưu tiên đối với các trường hợp người lao động ngoại tỉnh có hợp đồng lao động tại KCN.
Đối với các giải pháp ngắn hạn, trong thời gian chờ sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến hệ thống pháp luật liên quan, Tổng LĐLĐ Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng, Bộ KH-ĐT, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương rà soát quy hoạch, hiện trạng sử dụng đất KCN trên địa bàn toàn quốc. Trường hợp KCN có khó khăn về nhà ở cho người lao động, quỹ đất dịch vụ - thương mại trong KCN chưa được sử dụng hết giao chủ đầu tư đầu tư xây dựng nhà lưu trú để cho thuê trong đó có Tổng Liên đoàn.
Trường hợp KCN có khó khăn về nhà ở công nhân, quỹ đất dịch vụ - thương mại đã sử dụng hết nhưng đất sản xuất công nghiệp chưa sử dụng hết thì UBND tỉnh báo cáo cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch KCN dành quỹ đất để đầu tư nhà lưu trú công nhân.
