Đồng bằng sông Cửu Long nằm ở phía Nam đất nước, là vùng đồng bằng châu thổ được đánh giá có rất nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh cho từng địa phương cũng như toàn vùng đang được xem là yếu tố quan trọng tạo đà cho những phát triển bức phá trong thời gian tới.
Nói đến vùng Đồng bằng sông Cửu Long là nói đến vựa lúa gạo, vựa trái cây và là vựa thủy sản của cả nước. Là nơi chiếm khoảng 1/5 dân số của cả nước, có hệ thống sông ngòi dày đặc, giao thông thủy nội địa thuận lợi, khí hậu ôn hòa, thiên thời địa lợi.
Với lợi thế tự nhiên như vậy, vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay giữ vai trò là trung tâm sản xuất và xuất khẩu lúa gạo, thủy hải sản lớn nhất và đóng góp hơn 20% GDP cả nước, xuất khẩu hơn 50% tổng sản lượng lương thực, hơn 90% lượng gạo xuất khẩu, cung cấp 70% sản lượng trái cây, 52% sản lượng thủy hải sản, chiếm 60% kim ngạch xuất khẩu ngành thủy sản của cả nước.
Tại Báo cáo kinh tế thường niên Đồng bằng sông Cửu Long năm 2020 (Báo cáo thực hiện dưới sự chủ trì, điều phối của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và chịu trách nhiệm chuyên môn của Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright, Đại học Fulbright Việt Nam) các chuyên gia kinh tế, chính sách đã nhận định: Nhân lực là nguồn lực quan trọng mang tính quyết định cao đối với năng lực cạnh tranh của một tổ chức, một khu vực hoặc một quốc gia.
Nhân lực là nguồn lực quan trọng mang tính quyết định cao đối với năng lực cạnh tranh của một tổ chức, một khu vực hoặc một quốc gia. Ảnh: Internet
Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là vùng đất đa văn hóa, đa tôn giáo, là nơi hội tụ nhiều cộng đồng cư dân, cả cư dân bản địa lẫn di dân khẩn hoang; nó tạo nên nguồn lực phong phú, tác phong lao động đa dạng. Nguồn nhân lực khá dồi dào, nhanh nhạy, sẵn sàng tiếp cận nhận các cơ hội việc làm. Là nguồn lực quan trọng mang tính quyết định cao đối với năng lực cạnh tranh. Song lại có điểm yếu là lực lượng lao động đang bị già hóa, lao động trẻ có xu hướng di cư sang khu vực khác.
Việc đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng phải được đặt nặng vào phẩm chất đầu ra. Nói cách khác, mỗi đầu ra phải được kiểm định chất lượng theo đúng tiêu chuẩn kiến thức và kỹ năng. Giáo dục đại học và cao đẳng có vai trò giúp cung ứng nguồn nhân lực chất lượng cao, hệ thống đào tạo trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề giúp đào tạo nguồn lao động kỹ thuật lành nghề. Góp phần phát triển các ngành kinh tế ở địa phương. Hiện nay, ở Đồng bằng sông Cửu Long đã hình thành nhiều trường đại học lớn như Đại học Cần Thơ, Đại học Trà Vinh, Đại học Đồng Tháp… là những cơ sở đào tạo có uy tín về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng và đóng góp nhiều nghiên cứu có giá trị cho quá trình phát triển khu vực.
Xác định tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, nhiều địa phương trong khu vực đã chọn một trong những chương trình đột phá cho giai đoạn 2020-2025 là đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương cũng như toàn khu vực. Bên cạnh đó, để thu hút nhân lực, thời gian qua ở đồng bằng sông Cửu Long đã có nhiều đơn vị với rất nhiều chính sách ưu đãi như mức lương cao, tạo điều kiện bố trí nhà ở nhưng vẫn chưa thể khắc phục được khó khăn trong việc tuyển dụng và “giữ chân” nhân lực chất lượng cao ngành công nghệ thông tin.
Nhiều địa phương trong khu vực đã chọn một trong những chương trình đột phá cho giai đoạn 2020-2025 là đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Ảnh: TTXVN
Đồng Tháp trong giai đoạn 2020-2025, tỉnh triển khai 5 khâu đột phá chiến lược. Một trong những khâu đột phá được xác định là tiếp tục nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong điều kiện tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế. Tỉnh cũng nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở giáo dục, nhất là chất lượng đào tạo tại Trường Cao đẳng Cộng đồng, Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp; liên kết với các trường đại học để đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; quan tâm đào tạo chuyển giao công nghệ và kiến thức quản lý kinh tế cho nông dân.
Trong khi đó, Long An đặt mục tiêu đến năm 2025 giữ vững vị trí dẫn đầu vùng Đồng bằng sông Cửu Long, phấn đấu đến năm 2030 trở thành tỉnh phát triển khá trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Vì vậy, tỉnh tập trung thực hiện một số chương trình đột phá trong đó có chương trình đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp và nông nghiệp của tỉnh. Trong thời gian tới, tỉnh Long An tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bằng nhiều giải pháp trong đó có các hoạt động như: Đẩy mạnh công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp Trung học Cơ sở, Trung học Phổ thông; nâng cao chất lượng đào tạo trong các cơ sở giáo dục; đẩy mạnh xuất khẩu lao động.
Qua đó, tạo điều kiện để lực lượng lao động được đào tạo, nâng cao tay nghề, rèn luyện tác phong, kỷ luật lao động và khi kết thúc thời hạn lao động ở nước ngoài trở về sẽ là những lao động có tay nghề cao bổ sung vào lực lượng lao động ở địa phương.
Thành phố Cần Thơ - trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn 2020-2025, thành phố tập trung thực hiện 3 khâu đột phá trong đó có phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao. Hiện nay, Cần Thơ có hệ thống đa dạng các trường đại học, viện nghiên cứu gồm trên 70 đơn vị và khoảng trên 7.450 người có hoạt động nghiên cứu khoa học, trong đó có những đơn vị thuộc hàng đầu của quốc gia và khu vực về lĩnh vực nông nghiệp như Đại học Cần Thơ, Đại học Kỹ thuật Công nghệ Cần Thơ, Đại học Nam Cần Thơ, Viện Nghiên cứu Lúa Đồng bằng sông Cửu Long…
Cần Thơ mong muốn tiếp tục mở rộng các hoạt động hợp tác, kết nối, liên kết chặt chẽ, hiệu quả giữa thành phố với các địa phương trong vùng; phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu bằng các chương trình, giải pháp bền vững, bài bản không chỉ trong phạm vi không gian của thành phố Cần Thơ mà là một hệ sinh thái chung của cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Trường Đại học Cần Thơ là cơ sở đào tạo đại học trọng điểm, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao thuộc nhiều ngành nghề, lĩnh vực, đặc biệt là nhân lực cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long và thành phố Cần Thơ. Hiện nay, trường có gần 200 ngành, chuyên ngành đào tạo trình độ đại học, thạc sỹ và tiến sỹ.
Trong thời gian tới, Trường tiếp tục phát triển ngành nghề đào tạo, quy mô đào tạo theo định hướng đa ngành, đa lĩnh vực ở các trình độ với nhiều hình thức đào tạo, trên cơ sở đảm bảo chất lượng, đáp ứng được nhiều người có nhu cầu học tập và nhu cầu nhân lực có trình độ cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đặc biệt là của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, trong đó có thành phố Cần Thơ. Trường cũng củng cố và phát triển mối quan hệ hợp tác và liên kết đào tạo, nghiên cứu khoa học với các cơ sở đào tạo trong vùng nhằm chia sẻ và khai thác tốt nguồn lực các bên, các tổ chức trong và ngoài nước có uy tín để phát triển và nâng cao năng lực đào tạo. Trường Đại học Cần Thơ đang đặt mục tiêu trở thành một trong 20 trường đại học hàng đầu của Đông Nam Á trước năm 2030 và thuộc nhóm 1.000 trường đại học hàng đầu của thế giới trước năm 2045.
