Mặc dù việc các chính phủ tập trung tiêm chủng cho công dân nước mình trước tiên là điều thuận lẽ tự nhiên và hoàn toàn đúng đắn, song điều rất quan trọng là phải có cái nhìn toàn cảnh. Cách duy nhất để cộng đồng quốc tế có thể đánh bại đại dịch COVID-19 là loại trừ nó trên phạm vi toàn cầu, và cách tốt nhất để làm điều đó là thông qua các cơ chế đa phương như COVAX.
Ảnh minh họa
Đã một năm trôi qua kể từ khi đại dịch COVID-19 bắt đầu "phủ sóng" trên hệ thống truyền thông và tác động tới đời sống của cư dân toàn cầu. Đối với rất nhiều người ở Canada và người dân thế giới, giai đoạn đó là vô cùng căng thẳng và đau thương. Họ đã hồi hộp chờ đợi và thở phào nhẹ nhõm khi gia đình, bạn bè và cộng đồng được tiêm vaccine ngừa COVID-19.
Lẽ tự nhiên là chúng ta sẽ quan tâm tới sức khỏe của những người thân yêu quanh chúng ta. Nhưng cũng đừng quên rằng virus có thể lây lan xuyên biên giới. Nếu chỉ tập trung vào các phản ứng ở trong nước thôi là chưa đủ. Song song với đó, chúng ta cần tập trung vào việc tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho những người Canada có nguy cơ cao bị lây nhiễm. Chúng ta cũng phải đảm bảo rằng phần còn lại của thế giới cũng sẽ được tiêm chủng và mọi người đều được tiếp cận với các xét nghiệm và phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả. Đánh bại một loại virus có mặt ở bất kỳ đâu trên thế giới đòi hỏi một cuộc chiến tổng lực toàn cầu.
Chống COVID-19 trên quy mô toàn cầu là một nhiệm vụ khó khăn nhưng có nhiều lý do để chúng ta hy vọng. Canada đã rất vui mừng hồi tháng 12 năm ngoái khi một nhân viên làm công tác hỗ trợ cá nhân ở Toronto được tiêm mũi vaccine ngừa COVID-19 đầu tiên của Canada. Giờ đây, việc triển khai vaccine toàn cầu thông qua cơ chế Tiếp cận toàn cầu vaccine COVID-19 (COVAX) đang được tiến hành rất hiệu quả, vì vậy chúng ta càng có lý do để vui mừng.
Kể từ ngày 24/2, hàng chục triệu liều vaccine đã được chuyển đến hơn 70 quốc gia trên thế giới, khiến đây trở thành chiến dịch tiêm chủng toàn cầu lớn nhất và nhanh nhất trong lịch sử. Ở Ghana và Côte d'Ivoire, nhân viên y tế và những người có nguy cơ cao nhiễm virus là những người đầu tiên được tiêm vaccine theo chương trình COVAX. Các chiến dịch tương tự đang được tiến hành ở Nigeria, Jamaica và Albania. Rõ ràng chúng ta đang chứng kiến phản ứng hiệu quả trên toàn cầu và chúng ta nên ghi nhận điều đó.
Canada đã tham gia chương trình COVAX vào tháng 9 năm ngoái vì có niềm tin to lớn vào sứ mệnh thúc đẩy quá trình phát triển và sản xuất vaccine COVID-19 và đảm bảo phân phối công bằng. Cơ chế này được thiết lập để đảm bảo khả năng tiếp cận với nhiều loại vaccine khác nhau, đồng thời giúp các quốc gia nhỏ hơn và nghèo hơn được tiếp cận vaccine bình đẳng như các quốc gia lớn hơn và giàu có hơn. Bằng cách mua vaccine với số lượng lớn, COVAX có thể phân bổ liều lượng trên khắp thế giới theo cách công bằng nhất và hiệu quả nhất về chi phí.
COVAX được thiết kế như một cơ chế đối tác hợp tác thực sự. Với 190 quốc gia tham gia, COVAX đại diện cho hơn 90% dân số toàn cầu và có thể điều phối sức mua lớn hơn nhiều so với việc từng quốc gia hành động. Hơn nữa, khi COVAX được tạo ra, không ai biết loại vaccine nào sẽ hoạt động hiệu quả, hoặc loại vaccine nào sẽ được phê chuẩn để đưa vào sử dụng. Đó là lý do tại sao Canada kêu gọi COVAX sở hữu riêng một số lượng nhất định vaccine theo tiêu chuẩn của mình. Thỏa thuận của Canada với COVAX đã tạo đà cho nhiều hợp đồng khác của Canada, gia tăng cơ hội thực hiện chiến dịch tiêm chủng thành công ở trong nước và giúp Canada thể hiện tốt vai trò của mình trên toàn cầu.
Bên cạnh những nỗ lực mua vaccine, Canada đã công bố các khoản đầu tư giúp giảm chi phí và tăng khả năng tiếp cận vaccine, phương pháp điều trị và chẩn đoán bệnh trên phạm vi toàn cầu. Nhờ có nhiều đơn hàng, Canada đáp ứng đủ nhu cầu vaccine và có thể tránh được tình trạng dư thừa vaccine. Thời điểm chính xác để xác định nhu cầu tiêm chủng là trong vài tuần, vài tháng tới, khi Bộ Y tế Canada hoàn tất việc xem xét các đối tượng cần tiêm vaccine và Ottawa xác nhận việc triển khai tiêm vaccine ở Canada.
Ngay khi Canada dư thừa vaccine, Ottawa sẽ hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế- bao gồm các quốc gia khác, Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng (GAVI), COVAX và các nhà sản xuất vaccine- để cân nhắc các lựa chọn khả thi nhằm cung cấp vaccine tới tay những đối tượng cần tiêm chủng. Sẽ mất tương đối thời gian để tiêm chủng cho toàn bộ người dân toàn cầu. COVAX đã đảm bảo hơn 2 tỷ liều cho năm 2021, nhưng vẫn cần lắm tinh thần hợp tác toàn cầu để đảm bảo rằng nguồn cung vaccine tiếp tục tăng, để không ai bị bỏ lại phía sau.
Canada đã tài trợ cho các dự án y tế toàn cầu ở các nước đang phát triển trong nhiều thập kỷ và sẽ tiếp tục làm như vậy. Những khoản đầu tư này đang hỗ trợ cuộc chiến chống bệnh bại liệt, HIV, lao, sốt rét và Ebola, và chúng cũng rất hữu ích trong việc giúp các quốc gia ứng phó với cuộc khủng hoảng COVID-19 bằng các phản ứng sức khỏe cộng đồng đã được chứng minh, có thể thích ứng, chẳng hạn như xét nghiệm hàng loạt và truy vết tiếp xúc.
Bài học rút ra từ cuộc khủng hoảng COVID-19 là phải duy trì khả năng thích ứng với những điều kiện đang thay đổi nhanh chóng. Chưa đầy một năm sau khi Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố COVID-19 là đại dịch, thế giới đã phát triển và đưa vào sử dụng các loại vaccine an toàn và hiệu quả, đưa vaccine đến tay những người cần chúng nhất. Không thể đánh giá thấp tầm quan trọng của cơ chế COVAX. Đó là một trong những thành tựu của thời đại ngày nay. Lần đầu tiên thế giới hợp tác để đảm bảo việc tiếp cận vaccine công bằng, phổ cập. Các phản ứng toàn cầu và trong nước của chúng ta đối với COVID-19 có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Đó là lý do tại sao COVAX là lựa chọn tốt nhất để vượt qua đại dịch. Khi hợp tác quốc tế thành công, tất cả chúng ta đều thành công./.
